CIVAK-EKOLOJÎ

Hemû Nûçe

• Li Kerkûkê konferansek pêşîgirtina li madeyên hişber 

  Li hola Peymangeha Perwerde ya Nefta Kerkûk, bi pêşengiya Wezareta Karê Hindir ya Iraq û Rêveberiya Polîsên Madeya Hişber, bi navê ‘Ji bo jiyana te û civakê, na ji bo madeyên hişber’ konferansek hate lidarxistin.
• Li Amedê berf bariya 

  Li Amedê ku ev demeke hewa mîna biharê ye, berfa ewilî ya salê lê kir. Bajar bi rengê spî xemilî.
• Dengbêj Cemalê Mihê hate veşartin 

  Dengbêj Cemalê Mihê li Şirnexê hate veşartin.
• 'Dizî' û pevguhertina meymûnên li perestgeha Uluwatuyê 

  Meymûnên 'dizek' ên li perestgeha Uluwatu ya li girava Balî ya Endonezyayê, alavên hêja yên serdêran didizin û di berdêla xwarinê de didin wan. Meymûn destê xwe nadin alavên 'bêqîmet'.
• Işikli: Zuhatî encama heskirina rayedaran a HES û bendavan e 

  Hevberdevkê Platforma Parastina Hewselê Vehap Işikli diyar kir ku siyaseta şaş a desthilatê ya rant û talana xwezayê, her ku diçe xeteriya zuhatiyê mezintir dike.
• 'Li dijî xwezaya Kurdistanê polîtîkayên taybet tên meşandin' 

  Li qûntara Çiyayê Cudiyê ava qirêj a kanên komirê, diherike nava Newala Nerdûşê û avê qirêj dike. Parlamenterê HDP'ê yê Şirnexê Huseyîn Kaçmaz diyar kir ku li dijî xwezaya Kurdistanê polîtîkayên taybet tên meşandin.
• 14 salan 43 milyon hektar qada daristanî tune bû 

  Li gorî raporekê ku ji aliyê Weqfa Parastina Xwezayê ya Cîhanê (WWF) ve hate weşandin, karê bêdarhiştina cîhanê zêde bûne. Tenê 14 salên dawî qadeke daristanî ya bi qasî Iraqê tune bû.
• Li dijî kana madenê gundî li ber xwe didin 

  Li Çemîşgezekê ya Dersimê gundî li dijî kana madenê ya bêdestûr derketin, rê girtin û nehiştin wesayitên bikevin hundir.
• Li Bosnayê bi sedan penaber di nav sermayê de dijîn 

  Li Bosnayê piştî ku dawiya Kanûnê kampa wan şewitî bi sedan penaber bêgav mane ku li nîvê zivistanê bi rengekî bê kon bijîn.
• Di sala 2020’ê de germahiya kurewî zêde bû 

  Sala borî germaniya kurewî di asta rekorê de bilind bû û li gorî rêjeya beriya dema pîşesaziyê 1,25 pile hê zêdetir bû.
• Di wesayitên bi elektrîkê de rekor a Norwêçê ye 

  Wesayitên bi elektrîkê li Norwêçê di nav wan de ku nû plaka li wan kirine bû 54 ji 100'î.
• Elmanyayê rêjeya belavkirina CO2 kêm kir 

  Elmanya ku hîn jî li Ewropayê yek ji wan welatan e ku herî zêde karbondîoksîtê (CO2) belav dike, armanca xwe ya têkildarî vê mijarê par bi sala şewbê bi cih anî.
• Salvînîa ji bo Gola Ossayê bûye metirsiyeke mezin 

  Gola Ossa ya li Kamerûnê ku ji bo eko sîstema li herêmê gelekî girîng e, ji aliyê nebata Salvînîa ve hatiye talankirin.
• Daristanên Amazonê her roj têne şewitandin 

  Enstîtuya Lêkolînên Fezayî ya Neteweyî ragihand, ku beşeke mezin a daristanên Amazonê di nava deh salên dawî de hatiye şewitandin.
• Peymana Avhewayê ya Parîsê: Kêm dewletan sozên nû dan 

  Ji bo Peymana Avhewayê ku di sala 2015'an de li paytexta Fransa Parîsê hate îmzekirin û di 31'ê Kanûna 2020'î de diviyabû dewletan sozên nû bidan, 70 welatan jinûve soz dan.
• Hê jî kes di bin hezîna axê ya Norweçê de mane 

  Hate ragihandin piştî hezîna axê ya rojên borî li Norweçê pêk hat û şûnde gelek kes winda ne.
• KNK: Sala nû wê bibe sala xebat û têkoşîneke mezintir 

  KNK'ê sersal pîroz kir û diyar kir ku ew hêvîdar in gelê Kurdistanê wê sala 2021'ê bikin sala xebat û têkoşîneke mezintir.
• Sîwana Meclîsên Gundên Êzidiyan cejna Batizmiyê pîroz kir 

  Sîwana Meclîsên Gundên Êzidiyan bi hêviya aştî, aramî û tifaqê, cejna Batizmiyê pîroz kir.
• Li Şengalê Cejna Batîzmê hate pîrozkirin 

  Welatiyên Êzidî yên li Şengalê Cejna Batîzmê pîroz dikin. Cejna Batîzmê wê heftiyekê dewam bike.
• Germahiya Global: Asta krîtîk dibe zûtir bibihure! 

  Li gorî lêkolîneke dawî ya zanistî, germahiya global berevajî texmînên Neteweyên Yekbûyî wê di sala 2042'ê de ji asta krîtîk bibihure.
• Ji ber karesatên xwezayî îsal 13 milyon kes ji cih û warê xwe bûn 

  Li gorî saziya bi navê Chrîstîan Aîd a li Brîtanyayê, ji ber karesatên xwezayî tenê îsal zêdeyî 13 milyon ji cih û warê xwe bûn.
• Germbûna global derb li qadên jiyanê yên geyikên renê jî da 

  Geyikên renê ku li gorî sirûşta xwe divê li bêrmên qeşagirtî girtî bigerin, ji ber germbûna global li golên ku qeşaya wan heliyayî avjenî dikin û wiha hewl didin jiyana xwe bidomînin. Ên temenbiç:ûk jî nikarin vê rêwîtiya xwe bidomînin.
• Tirkiye bi tijekirina Bendava Ilisû gefa avê li ser Iraqê çêdike 

  Parlementoya Iraqê bi daxuyaniyekê diyar kir ku dewleta Tirk bi xebitandina Bendava Ilisûyê re ewlehiya ava wan gef dike.
• KCK'ê Cejna Noelê pîroz kir 

  Komîteya Gel û Baweriyan a KCK'ê, Cejna Noelê ya civata Xiristiyan pîroz kir.
• KNK: Rojbûna Îsa Mesîh Cejna Noelê pîroz be 

  KNK'ê Cejna Noelê ya civaka Xiristiyan bi daxuyaniyekê pîroz kir.