CIVAK-EKOLOJÎ

Hemû Nûçe

• Li Fransayê yasaya avûhewayê: Firînên navxweyî yên kurt têne qedexekirin 

  Li Fransayê ku ji bo têkoşîna dijî germbûna cîhanî yasa tê nîqaşkirin, Meclîsa Netewî xala ku firînên navxwe yên di navbeyna hin bajaran de qedexe dike, qebûl kir.
• Li Şengalê Cejna Çarşema Sor hate pîrozkirin 

  Li geliyê Solaxê ya girêdayî Şengalê bi şehiyekê cejna Çarşema serê salê hate pîrozkirin.
• KCÊE Cejna Paskalyayê pîroz kir 

  Koordînasyona Civaka Êzidî ya li Ewropayê (KCÊE) Cejna Paskalyayê li civata bawermendên Mesilî yên li Kurdistanê û cîhanê, pîroz kir.
• KCDK-E'yê Cejna Paskalyayê pîroz kir 

  Dîwana Hevserokatiyê ya KCDK-E'yê Cejna Paskalyayê pîroz kir û got, "Ji bo jiyaneke hevpar, û azad a ji nasname û baweriyên cuda, em bi hev re têbikoşin û vê jiyana hevpar ava bikin."
• Asta avê ya deryayê bi helîna li Nîvgiroverika Bakur zêde bû 

  Li gorî lêkolîna dawî ji ber qeşaya ku li Nîvgiroverika Bakur li dawiya Serdema Qeşayî heliyayî asta avê ya deryayê serê her sedsalê bi metroyan rabûye.
• 'Cûreyên talanker li ser cihêrengiya biyo gefa herî mezin e' 

  Kêzik û cûreyên din ên talanker ku bi germahiya globla re her sal zêdetir dibin, li ser cihêrengiya biyo ya li cîhanê gefeke mezin e.
• Li ser koçberiya mezin a Başûrê Kurdistanê li Kerkûkê pêşangehek hate vekirin 

  Li bajarê Kerkûkê bi boneya 30. Salvegera koça mezin ya gelê Kurd ên Başûrê Kurdistanê ya sala 1991 pêşengehekî ya wêneyan hat vekirin.
• Germbûna Cîhanî: Mewsîma havînî her ku diçe dirêj dibe 

  Li gorî lêkolîna saziya bi navê Advancing earth and space science ji ber germbûna cîhanî her ku diçe rojên havînî zêdetir dibin.
• Pêşî li tunebûna fîlên li Efrîkayê nayê girtin 

  Li gorî lêkolîneke dawî, fîlên li Efrîkayê, du ji sê paran kêm bûne û di demeke nêz de dibe ku bi temamî tune bibin.
• Germbûna cîhanî wê pir bandorê li ser Efrîkayê bike 

  Pêşbîniya wê tê kirin germbûna global wê bandora xwe ya li ser Efrîkayê pir zêdetir be.
• Ji binê çiyayê qeşayê eko-sîstemek dewlemend derket 

  Li Antarktîkayê, çiyayekî qeşayê yê bi hezar kîlometreçargoşeyî qut bû. Ji binê vî çiyayî jî nîşaneyên jiyanê xuya kir. Vê yekê zanyar 'matmayî' hişt.
• Gelo El Agrar ji aliyê jinan ve dihate birêvebirin? 

  Li gorî lêkolînekê, di şaristaniya El Argar a li Spanyayê de ku beriya 4 hezar salî xwedî hikum bû, herî kêm di serdemeke wê de jin di asta rêveberiyê de bûn.
• Li Ekvatorê ji ber şape û xweliya volqanê Sangayê 6 kes mirin 

  Li Ekvatorê şape rabû û ji ber xweliya ji volqanê Sangayê 6 kes mirin, tesîr li ser 350 hezar kesî kir.
• Li Geliyê Zîlan xweza tê talankirin 

  Li Geliyê Zîlanê, ku bi hezaran Kurd lê hatibûn qetilkirin, tevî nerazîbûn û li ber rabûnê jî, karê ji bo çêkirina Santralên Hîdroelektrîkê dewam dike.
• Li Rûsyayê girtî jî ji bo 'ekolojiyê' wê werin şixulandin 

  Rûsya ji bo ku qirêjiya ji ber bobelta petrolê ya li herêma Norîlskê ya bakur li pey xwe bihêle, plansaziya wê dike ku girtiyan jî bide şixulandin.
• Germahiya global herî pir wê li herêmên tropîkal bide 

  Li gorî lêkolînekê ku di kovara Nature Geoscîence de weşiyaye, tesîra herî zêde ya germbûna global bi piranî wê li herêmên tropîkal ên welatên hejar were dîtin.
• Xela: Bi milyonan mirov li ber mirinê ne 

  Neteweyên Yekbûyî û gelek saziyên navneteweyî hişyariyê didin, ku ji ber krîza birçîbûnê ya ku par ji pênc paran parekî zêdetir bû, bi milyonan mirov li ber mirinê ne.
• Li Karabûkê cînayeta kar 

  Du karkerên li kana xizê dema mekîneya şkênandina keviran temîr dikirin ketin ber mekîneyê û jiyana xwe ji dest dan.
• Ji bo kampanya 'Bila Kurdî bibe zimanê fermî' banga piştgiriyê 

  Ji bo Kurdî bibe zimanê fermî û zimanê perwerdeyê, kampanya ku bi sê zaravayên Kurdî, her wiha bi Îngilîzî, Fransî, Elmanî û Tirkî hatiye destpêkirin, dewam dike.
• 'Divê zarok bi çand û nasnameya xwe bijîn' 

  Seroka Komeleya Berî Her Tiştî Zarok Cevahîr Sadak Duzgun li ser komeleyê agahî da û destnîşan kir ku ew zarokan perwerde dikin, ji bo karibin bi çand û nasnameya xwe bijîn.
• Welat û bajarên ku bi helandina qeşayê re di nava avê de bimînin 

  Germahiya Glogal êdî gihîştiye wê astê ku pirsgirêkên li cîhanê hemû li pey xwe hiştiye. Tê texmînkirin ku bi helîna qeşayê re wê gelek welat û bajar di nava avê de bimînin.
• Rêxistina Tendirustiyê ya Cîhanê ji bo aşiyan hişyarî kir 

  Rêxistina Tendirustiyê ya Cîhanê diyar kir ku di çarçoveya bernameya bi navê Covaxê de ya ji bo şewbê, aşiyên li welatên hejar hatine belavkirin gelekî kêm e.
• 931 milyon ton xwarin û xurek tên avêtin 

  Li cîhanê ku ji 10 kesan yek jê birçî ye, ji şeş parên xwarin û xurekê yek par tê avêtin. Ev yek di germahiya global de jî roleke xwe ya cidî heye.
• Li Antartîkayê qeşayeke bi qasî Nisêbînê ji çiyayê qeşayî felq bû 

  Li Antartîkayê qeşayeke bi mezinahiya xwe bi qasî Nisêbînê çi çiyayê qeşayî felq bû.
• Fransa dev ji nukleerê naqere 

  Endamên Greenpeaceyê France ji bo ku wê dema xebitandina santralên nukleerên bikin 50 sal helwest nîşan dan.