CIVAK-EKOLOJÎ

Hemû Nûçe

• Li Şengalê tevna jiyanê didome 

  Li Şengalê ligel şert û mercên kêm tevna jiyanê tê honandin. Li aliyekî têkoşîna bi şewba koronayê re, li aliyekî jî xebatên xizmetguzarî û avadaniyê didomin.
• Krîza Covîd-19’ê: 500 milyon kes dibe ku hejar bibin 

  Konfederasyona li dijî bêedaletî û hejariyê Oxfam diyar kir ku ji sedî 6 heta 8’ê dinyayê dibe ku hejar bibin.
• Şelaleya bi hezaran salan ji ber bendavê miçiqî 

  Li Ekvatorê şelaleya herî mezin a welat San Rafael miçiqî. Li ser sedemên miçiqîna wê lêkolîn tê kirin.
• Dersên Kurdî ji bo her kesî bi rengê Onlîne dest pê dikin 

  Aladdîn siyanîç ku li Londonêdemeke dirêj e bi karên xwe yên perwedeya ji bo zimanê Kurdî tê naskirin, ji ber vîrûsa koronayê wê dersên Onlîne yên Kurdî bide mirovên li malên xwe ne. Dersa destpêkê jî êvara 6'ê Nîsanê dest pê dike.
• Ziyana li Geliyê Zapê 

  Geliyê Zapê ku dewleta Tirk bi navê 'ewlehiyê' ziyanê didiyê niha jî pêşkêşî projeyên nû kirine.
• Asoyê kesk ê Rojava bi du zimanên din hate weşandin 

  Pirtûka asoyê ekolojîk ê Rojava, bi naveroka xwe ya dewlemend êdî bi Kurdî û Tirkî jî digihêje ber destê xwendevanên xwe.
• Okyanûs heta 2050'an dikarin baş bibin! 

  Li gorî lêkolîna di kovara Natureyê de weşiyayî heta 2050'an okyanûs dikarin baş bibin. Ji 10 welatan pisporan bal kişandin ser wê ku ekosîstemên deryayê dikarin xwe ji nû ve çêbikin.
• Gundî li dijî birîna daran nobedê digirin 

  Gundiyên Kîrazliyayla ku cara duyem birîn daran a şirketên dixwazin tesîstên flotansyon ava bikin ku li serê gundên Bûrsayê bûne bela, dana rawestandin û dest bi nobedariyê kirin.
• Heyva Sor UK li dijî Covîd-19 bû 'hêviya' kesên bêmal 

  Li Brîtanyayê, Heyva Sor tevî saziya alîkariyê Cîtîzen UK alîkariyê dide mirovên li derve dimînin, bêmal, xizan û nexweş in.
• Li Îranê di nava hefeteyekî de ji ber lehiyê 19 kes mirine 

  Hefeteyek e ku herî kêm li 13 eyaletên Rojhilatê Kurdistanê û Îranê ji ber barîna zêde ya baranê lehî tê.
• Saziyên Êzidiyan êrişa li dijî goristana Êzidiyan şermezar kirin 

  "Wê rêzdarî û tifaqa di nava olên cuda bi van êrişên tirsnak neyên xirakirin. Hîn zêdetir divê xwedîderketinek hevbeş a hemû civakan li hemberî van êrişan pêk were û jiyana azad û demokratîk a bi hev re bi ser bikeve."
• KNK’ê ji malbata Dîrîl re sersaxî xwest 

  KNK’ê revandin û qetilkirina Şîmon Dîrîl şermezar kir û û sersaxî ji malbata Dîrîl, gelên Keldanî, Suryanî, Asûrî re xwest.
• Ji sedan 43’ê yê şêniyên cîhanê ji malên xwe dernakevin 

  Ji ber şewba koronavîrûsê ji sedan 43’ê şêniyên cîhanê hatine rewşeke ku ji malên xwe dernekevin.
• Li Antartîkayê tebeqeya Ozonê xwe nû dike 

  Zanyaran ragihandin li tebeqeya Ozonê qula li ser Antartîkayê ber bi girtinê ve diçe û ev bi wan rêgezên jidiyayî ye, ku ji sala 1987'an ve têne bicihanîn.
• Qeyûm û Covîd-19 bi hev re 

  Qeyûmê ku şaredariya Colemêrg a HDP’ê dagir kiriye, bi rojan av li ser welatiyan qûr kiriye, qeyûmê li Wanê jî gelşî kom nake.
• Covîd-19 çima zû belav dibe? 

  Pispor dibêjin, kesên ku bi vîrûsa Covîd-19 ketine, lê belê ti nîşaneyên nexweşiyê bi wan re nîne, dibin sedem ku nexweşî zû belav bibe.
• Di şewata Awûstralyayê de zêdetirî 400 kesî mirin 

  Hate gotin şewata mezin a daristanan ku bi mehan bandor li ser Awûstralyayê kirî, ji ber lewitandina hewayê bûye sedema mirina bi sedan kesî.
• Li Ewropayê trafîka hewayî bi rêjeya 3 ji 4'an kêm bû 

  Trafîka hewayî ya li Ewropayê ji ber vîrûsa koronayê kêm bû. Tê gotin ku şîrketên hewayî wê sala 2020'an 252 milyar dolarî winda bikin.
• 'Mala gel veguheriye wargeha dizan û madeyên hişberiyê' 

  Li taxa Kaynartepê ya navçeya Baglar a Amedê, ji ber xemsariya Şaredariya Baglarê mala gel veguheriye wargeha kesên madeyên hişberiyê bikartînin û cihê dizan. 
• Vîrûsa korona tenê bi kêrî hewayê hat 

  Lawazbûna aboriyê û bandora mirovan a li ser avhewayê, kir ku kalîteya hewayê bi rengekî şênber baş bibe.
• 'Desteserkirina şaredariyan gefê li tenduristiya gel dixwe' 

  Koordînasyona Heskîfê diyar kir, ji ber şewba vîrûsa koronayê li cîhanê dest ji gelek projeyên hilweşîner hatiye berdan û xwest, biryarên Bendava Ilisûyê, HES û qeyûman bên betalkirin.
• Bisiklêt dikare mirovan ji Covîd-19’ê biparêze! 

  Li Fransayê siwarbûna bisiklêtan heta du kîlometreyên dûrî malê hate sînorkirin. Li Elmanyayê jî tê teşwîqkirin.
• Bi milyonan gul li Hollanda tên tinekirin 

  Yek ji welatên din ên ji ber vîrûsa nû ya Korona (Covîd-19) di warê aboriyê de gihiştiye nuqteya sekinînê Hollanda ya di sektora gulan de li pêşe wê bi milyonan gul tine bike.
• NASA: Wê berdêla hilweşandina li Heskîfê hebe 

  NASA’yê derbarê hilweşandina li Heskîfê got ku “Wê berdêleke vî tiştî hebe.”
• Maskeya xwe hûn çêbikin! 

  Ji ber hêla vîrûsa koronayê firotina maskeyan pir zêde bû. Vê jî kir ku personelên tendiristiyê yên ku pê maskeyê hewce ne mexdûr bibin.