CIVAK-EKOLOJÎ

Hemû Nûçe

• KNK'ê Roja Zimanê Dayikê ya Navneteweyî pîroz kir 

  "Hewldanên xwe pirtir û bihêztir bikin, bi zimanê xwe yê dayikê di perwerde û proseya xwendinê bi awayekî serdemane bixebitin û nivşên bên perwerde bikin."
• Dîroka ku li pêş çavên cîhanê tine dibe... 

  Dîroka ji hezaran salî li pêş çavên cîhanê tine dibe. Şêniyên herêmê ji cih û warê xwe dibin, êrişeke metirsîdar li dijî xwezayê tê kirin. Heskîf binav dibe.
• TJA: Jiyana xwe bi Kurdî bixemilînin 

  TJA’yê ji bo Roja Zimanê Dayikê ya Cîhanê daxuyaniyek da û got, "Li dijî asîmîlasyon û pişaftinê xwedî li zimanê xwe derkevin, bi Kurdî bixwînîn, binivîsinin û biaxivin."
• Nifûsa Ûkraynayê di nava 30 salî de bi 15 milyonî kêm bû 

  Hikumeta Ûkraynayê encamên serjimartina bi rengê elektronîk eşkere kir. Li gorî daneyan, di nava 30 salî de herî kêm 15 milyon ji nifûsa welêt kêm bûye.
• Koordînasyona Heskîfê: Banga dawî! 

  Koordînasyona Heskîfê diyar kir ku ava li bendavê digewime her tiştî dide ber xwe û bang li hunermend, rêxistinên civakî yên sivîl û raya giştî kir.
• Nifûsa Misirê bi ser 100 milyonî ket: Hejarî jî zêde dibe 

  Nifûsa Misirê bi ser 100 milyonî ket. Beşeke zêde ya nifûsa welat, li qadeke biçûk dijî.
• 'Hikûmet bi polîtîkayên bazirganiyê nêzî xwezaya Kurdistanê dibe' 

  Berdevkê Platforma Parastina Hevselê Vahap Işikli diyar kir ku Çemê Dîcleyê û Baxçeyê Hevselê hev xwedî dikin û got: "Hikûmet bi polîtîkayên hişmendiya bazirganiyê nêzî Baxçeyê Hevsel û Çemê Dîcleyê dibe."
• Tê payîn ku li Awûstralyayê baran şewatê vemirîne 

  Tê payîn ku barana ev çend roj in li Awûstralyayê dibare, karibe şewata daristanê vemirîne.
• Her diçe daristanên Amazontê tine dibin 

  Li Brezîlyayê her diçe tinekirina daristanên mezin ên li Amazonê didome, hate ragihandin ku li gorî meha borî ev rêjeya tinebûna daristanê bûye duqat.
• Tedawiya HIV’ê zêde bibe wê encamên baş were stendin 

  Tê diyarkirin li Komara Efrîkaya Başûr dermanê TLD were bikaranîn wê vîrusa HIV’ê jî kêm bibe.
• Li Ewropayê pileya germahiyê zêde dibe 

  Welatên cîhanê yên hê li ser têkoşîna hevpar a li dijî germahiya gelemperî li hev nekiriye, li Ewropayê di nava 40 salên dawî de meha Çileya îsal bi kêmanî 3 pile germahî zêdetir bûye.
• WHO: Kanser wê 81 ji sedî li welatên xizan zêde bibe 

  Rêxistina Tenduristiyê ya Cîhanê (WHO) ragihand, li gorî texmînan wê li welatên xizan an jî rewşa wan a aboriyê ne zêde baş e, wê heta sala 2040'î kanser bi rêjeya 81 ji sedî zêde bibe. Sedema vê jî kêmaniya çavkaniyane ya ji bo wergirtina tedbîran.
• Vîrûsa Korona: WHO'yê ji bo agahdarkirinê zend û bend ba da 

  Rêxistina Tenduristiyê ya Cîhanê (WHO) li dijî agahî û dîmenên têkildarî vîrûsa Korona li medya civakî tên parvekirin kete nava liv û tevgerê.
• Fikara YE ev e ku dîsa krîza penaberan pêk were 

  Ji nivîsên di navbera saziyên Yekîtiya Ewropayê de tê diyarkirin, dibe ku krîzeke penaberan pêk were. Li gorî Yekîtiya Ewropayê ji ber şerê navxweyî yê li Lîbyayê dibe ku li Behra Spî drameke mirovahiyê pêk were.
• Hatûn: Bendav bandoreke neyînî li ekolojî û avhewayê dike 

  Sekreterê Desteya Koordînasyona Bajêr a Amedê ya TMMOB’ê Dogan Hatûn derbarê bendavên li Kurdistanê axivî û got ku “Ev bendav him dîrokê û him jî ekolojiyê xerab dike.”
• Xetereya kîmyewî ya di çandiniyê de 

  Parlementerê HDP’ê yê Mêrsînê Ridvan Tûran bal kişand ser bikaranîna dermanên çandiniyê û got ku “Ev ne derman e, jehr e. Em li dijî bikaranîna van jehran in.”
• Vîrûsa Korona belav dibe: Li Stenbolê jî nexweşek pê ket 

  Zarokekî Çînî yê ku rakirina Fakulteya Tipê ya Çapa, eşkere bû ku bi vîrûsa Korona ye. Belgeya teşhîsê jî hate weşandin.
• Qeşa Thwaîtesê dibe ku ji texmînan zûtir bihele 

  Hişyarî hate dayin ku qeşa mezin a bi navê Thwaîtes a li parzemîna Antarktîkayê dibe ku ji texmînan zûtir bihele.
• Mîrê Bilûrê Egîdê Cimo li Erîvanê hate bîranîn 

  Mîrê Bilûrê Egîdê Cimo di salvegera yekemîn a mirina xwe de li paytexta Ermenistan Erîvanê hate bîranÎn.
• Heyva Sor a Kurdistanê ji bo erdhejzedeyan dest bi kampanyayê kir 

  Heyva Sor a Kurdistanê ji bo alîkariya bi erdhejzedeyan dest bi kampanya alîkariyê kir û bang li gel kir.
• Tiwaleta li ser goristanê hîn li şûna xwe ye 

  Tiwaleta ku Qeymeqam û qeyûmê Artemêtanê di sala 2017'an de li ser goristana Ermenan û Girikê Dîlkaya hate çêkirin, hîn jî li şûna xwe ye.
• Di asta nenormal de hewa wê germ bibe 

  Tê payin ku li Ewropayê di dawiya demsala zivistanê de bi rengekî nenormal hewa germ bibe.
• Metirsiya belavbûna vîrûsê zêde bû 

  Li Çînê hewldanên ji bo astengkirina belavbûna vîrûsê dewam dikin. Welatên rojavayî jî hewl didin welatiyên xwe yê li bajarên di karantînayê de ne derxînin.
• CÎK'ê ji bo erdhejzedeyên li Xarpêtê dest bi kampanyayê kir 

  CÎK'ê ji bo erdhejzedeyên li Xarpêtê dest bi kampanya alîkariyê kir.
• Heta niha 26 kes ji ber vîrûsa korona mirin 

  Ji ber vîrûsa korona ku li Çînê der bû, heta niha 26 kesî jiyana xwe ji dest dan.