CIVAK-EKOLOJÎ

Hemû Nûçe

• NY: Derdor wê ji bo mafê mirovan bibe ‘pirsgirêka herî mezin’ 

  Komîseriya Bilind a Mafê Mirovan a Neteweyên Yekbûyî (NY) Mîchelle Bachelet, destnîşan kir ku eger gefên li ser derdor zêdetir bibin, hişyariya ku wê li cîhanê ‘pirsgirêka mafê mirovan a herî mezin’ pêk bê, da.
• Li Geliyê Zîlan masî dimirin 

  Li bendava Koçkopru ya Gelîyê Zîlan a Wanê mirina masiyan gelekî zêde bû.
• Cerdevan li Cûdî daran dibirin 

  Dewleta Tirk li Cûdî bi destê cerdevanan darên behîv û kizwanê dibire.
• Eklojîst: Daristanên li Kurdistanê têne şewitandin 

  Ekolojîst Vahap Işıkli û Abdulvahap Irmak têkilî şewatên li Kurdistanê gotin, ‘’Li Kurdistanê daristan têne şewitandin.’’
• Santralên Hîdro Elektrîk Masiyên Gola Wanê dikujin 

  Piştî destpêkirina karê HES'ê yê li Geliyê Zîlanê, bi bilindbûna azot û fosfatê re bi hezaran masî mirin. Berdevkê Ekolojiya Zîlanê Mîr Bahattîn Demîr diyar kir ku rayedar sûc dikin û bang li raya giştî kir.
• Bê navber daristanên Cûdî tê şewitandin 

  Li herêmên Çala Nêriya û Geliyê Tozê yên Çiyayê Cudî dişewite.
• 'Teqînên di emisyonên CO2'yê de, yên beriya 252 milyon sal, jiyan nehiştine'' 

  Li gorî lêkolîneke ku hatî weşandin, teqîneke di emisyonên CO2'yê de, yên beriya 252 milyon sal, jiyan nehiştine û 90 ji 100'î yên zindiyan ji holê rakirine."
• 6 deverên cuda yên Besta dişewite 

  Li Mehûjik, Genîferşik, Gundikê Mîrzo, Quntarê Mendêcelê û Şehîdgeha Besta yên Bestayê şewat derket.
• Ji sê parên darên li cîhanê parek li ber tunebûnê ye 

  Li gorî raporekê ku 58.497 cûreyên daran ên li cîhanê hate lêkolîn, metirsiya tinebûnê li ser yek ji sê parên daran e. Di raporê de her wiha hate ragihandin ku guhertina avhewayê gefeke giran li eko sîstema daristanan dixwe.
• Herêma Çiyayê Grîz a Saloxan dişewite 

  Di saetên şevê de li Çiyayê Girîz a gundê Elmasirt a herêma Saloxan a Çewlikê agir bi daristanê ket.
• Şewata Besta belav dibe, nayê vemirandin 

  Şewata ku li Girêbestkê ya Besta didome, rê nayê dayîn ku welatî vemirînin.
• Xwezaya Kurdistanê ya dişewite, nayê vemirandin 

  Li navçeya Şemzînanê ya Colemêrg û navçeya Pîlemurê ya Dersimê, şewatên derketin dewam dikin. Tîmên vemirandinê ji bo agir kontrol bikin, kêm e.
• KCK: Divê em têkoşîna ekolojîk li her derê geş bikin 

  KCK: Hem ji bo xwedîderketina li qada jiyanî ya Kurdistanê hem jî ji bo meşandina têkoşîna demokrasî û azadiyê bi rengekî hevgirtî, divê têkoşîna ekolojîk li her derê bê birêxistinkirin û xurtkirin. Têkoşînek ji vê bêhtir mafdar û rewa nîne.
• Şewata li Xolxolê xwe nêzîkî gundan kir 

  Li Xolxolê ji bo ku şewat neheta vemirandin dîsa dest pê kir û xwe nêzîkî gundan kir.
• Daristanên Çiyayê Cûdî dişewite 

  Li herêma daristanên gundê Beşerî ya qontara Çiyayê Cûdî şewat derket.
• Qada Çemê Roj 3 roj in dişewite, nayê vemirandin 

  Qada Çemê Roj a Pîlemûriye ev 3 roj in dişewite, lê nayê vemirandin. Welatî diyar dike ku piştî dengê bombeyan şewat li herêmê derketiye.
• 'Li dijî zewicandina di temenê biçûk de, tevlî kampanya KJAR'ê bibin' 

  Gerîlaya Hêzên Parastina Jinê ya Rojhilatê Kurdistanê (HPJ) Jiyan Manî bal kişand ser pirsgirêka civakî ya zewicandina di temenê biçûk de û li dijî vê yekê bang li her kesî ku beşdarî kampanya ‘Zewaca temenê biçûk qirkirina jinê ye” bibin.
• Lehiyên Tîrmeyê yên li Ewropayê ji ber guherîna avûhewayê ye 

  Ekîba zanyaran a WWA'yê diyar kir lehiyên Tîrmehê yên li Belçîka û Elmanyayê ji ber guherîna avûhewayê ye.
• Li Brezîlyayê gelê xwecihî li qadan e 

  Li paytexta Brezîlya Brasîlîayê, gelê xwecihî bi kumikê xwe yê ji perê çûkan, bi kincên xwe yên gelêrî, Serokdewlet Jaîr Bolsonaro şermezar kir.
• Şerê li dijî xwezaya Wanê 

  Li Wanê 5 sal in xweza tê wêrankirin. Kanên mermer, kevir û madenê, her wiha HES xwezayê diherimînin. Çalakiyên ji bo şermezarkirina vê yekê jî dibin hedefa tundiya dewletê.
• Li Îspanyayê germahî bû 47 derece 

  Li bajarê Montoro yê Îspanyayê germahî derket 47,4 dereceyan.
• Ji ber lehiya li Japonyayê rabûyî herî kêm 6 kes mirin 

  Di encama barîna zêde ya baranê li Japonyayê lehî rabû û ji ber vê herî kêm 6 kesan jiyana xwe ji dest dan.
• Li Behra Reş ji ber lehiyê 51 kes mirin 

  Di lehiyê de ya ku li Behra Reş rabûbû hejmara kesên mirine bû 51.
• Li şewatên li Kalîforniyayê hişkesalî jî zêde bû 

  Li eyaleta Kalîforniya ya DYE’ê şewatên mezin ên daristanan ku di dîroka xwe de duyemîn e didomin, niha jî hişkesaliyekî ku mîna wê nehatî dîtin derketiye holê.
• Li Îtalyayê germahî: Li zêdeyî 500 cihî şewat derket 

  Li Îtalyayê arkuj di nava germahiya zêde li zêdeyî 500 cihî hewl didin şewatê vemirînin. Ji ber şewatê 4 kesî jiyana xwe ji dest dan.