ZANIST

Hemû Nûçe

• Ya ku yekemîn wêneyê Çalereşê kişand, zanyareke jin e 

  Wêneyê Çalereşê ku di dîroka mirovahiyê de yekemcar hate kişandin, li dinyayê deng veda. Li pişt kişandina vî wêneyî zanyareke jin heye.
• Celebekî nû yê mirovan hate keşfkirin: Homoz Luzonensîs 

  Lêkolîneran ragihandin, li Fîlîpînan, li girava Luzonê celebekî dî yê mirovan ê bi karaterekî morfolojîk ê resen keşf kirine. Celebê ku bi Homo Luzonensîs hatî binavkirin, beriya bi 50 hezar salî jiyaye.
• Yekemcar wêneyê Çalereşê hate kişandin 

  Di dîroka zanistiyê de gaveke gelekî girîng hate avêtin. Yekemcar wêneyê Çalereşekê hate kişandin û parvekirin.
• Tacîza ku di dema zarokatiyê de tê kirin, mejî diguherîne 

  Zanyaran tespît kirin, mirovên ku di dema zarokatiyê de bûne mexdûrê tacîzê, şêweyê mejiyê wan guheriye û hîn bêhtir dikevin depresyona giran.
• Bandora neyînî ya guhertina avhewayê li zindiyên deryayê 

  Tê gotin, ji ber germbûna derya û okyanûsan, cînsiyeta masiyan tê guhertin û bi giranî dibin nêr.
• Rêveberiya Trump dixwaze heta 2024'an mirovan bişîne ser Heyvê 

  Alîkarê Serokê DYE'yê Mike Pence got, wê di nava pênc salên bê de derfetên xwe hemûyan bi kar bînin û careke din astronotan bişînin ser Heyvê.
• Ji bo aşiya Ebolayê pêşketineke hêvîdar 

  Zanyaran di xwîna nexweşekî vîrusa Ebolayê de antîkorek tespît kirin a ku dikare vîrusa Ebolayê ji holê rake. Ev pêşketin ji bo aşiya Ebolayê ya gerdûnî, pêşketineke girîng tê dîtin.
• Çîn dixwaze li fezayê santralê ava bike 

  Çîn ji bo ku elektrîkê bide Cîhanê, dixwaze li fezayê santraleke rojê ava bike.
• Zêdebûna CO2 wê ewrên nizm ji holê rake, germa global zêde bike 

  Li gorî lêkolîneke li DYE'yê, eger rêjeya karbondîoksîta tê belavkirin zêde bibe, wê 'ewrên nizm' ji holê rabin û ev yek jî bibe sedem ku germahiya global zêde bibe.
• Li Misrê mûmyayên 2 hezar salî hatin nîşandan 

  Li Misrê Mûmyayên bi koka Yewnanî yên serdema Xanadaniya Ptolemaîosê (BZ 305 û PZ 30) ji hêla Wezareta Entîkayana Misrê ve hatin nîşandan.
• Piştî DYE û Çînê Ewropa jî dixwaze xwe bigihîne Heyvê 

  Ajansa Fezayê ya Ewropayê û ArîaneGroûp dan xuyakirin, ew li ser wê yekê dixebitin bê karibin berî sala 2025'an biçin Heyvê yan na.
• Li Marsê jî ziryan radibe 

  Derveyî cîhanê gerstêrka ku berf lê dibare Mars e. Li gorî zanyarên gerstêrkan li marsê jî ziryana berfê pêk tê, lê belê tenê bi şev bandor dike. 
• Antarktîka zû dihele! 

  Zanyaran ragihandin, qeşaya Antartîkayê ku weke Parzemîna Spî tê zanîn, zû dihele. Li gorî van daneyan qeşaya Antartîkayê 6 car li gorî 40 sal beriya niha zû dihele. Ev dane mirov dixin fikaran.
• Zanyaran gerstêrkek keşf kirin a ku du caran li Dinyayê ye 

  Zanyaran bi bikaranîna daneyên Keplerê ya ku teleskopa fezayê ya NASA’yê ye, li derveyî pergala Rojê, gerstêrkek keşf kirin a ku du caran li Dinyayê ye.
• Hindistan jî astronot dişîne fezayê 

  Piştî Rusya, DYA û Çînê, Hindistan jî xwe amade dike ku weke welatê 4’an ê astronotan bişîne fezayê.
• Okyanûs pir germ dibin 

  Zanyaran gotin okyanûs ji ya ku lê difikirîn zêdetir germ dibin. Okyanûs weke nîşaneya germbûna global têne nirxandin.
• Li Arjantînê fosîlên beriya dîrokê yên xezalan hatin dîtin 

  Li bakurê eyaleta Buenos Aîresê ya Arjantînê, fosîlên beriya dîrokê yê xezalekê hate dîtin.
• Çînê sonda li rexê tarî yê Heyvê danî 

  Çîn têkilî keşfên fezayî gaveke nû ya dîrokî avêt û sondayeke fezayê li rexê tarî yê Heyvê bi cih kir.
• Sondaya fezayê ya NASA'yê sefera xwe ya dîrokî kir 

  Sondaya fezayê ya NASA'yê New Horîzons (Asoyên Nû) di ser cismê ezmanî yê bi navê Ultîma Thul re çû, ku ev cism 6.4 kîlemetroyî dûrî Cîhanê ye.
• Geşedanên zanistî yên sala 2018'an 

  Me geşedanên zanistî yên sala 2018'an dane ser hev...
• Gavên ku sala 2019'an mohra xwe li qada zanistiyê bixin 

  Çend ji bûyer û gavên ku tê payin sala 2019'an mohra xwe li qada zanistiyê bixin...
• Pêwendiya Mîgrenê bi mûtasyona genetîk heye 

  Di lêkolîna hevpar a Navenda Lêkolînên Zanistî ya Neteweyî ya Fransayê (CNRS), Zanîngeha Cote d'Azûr û navenda lêkolînê ya Înserm de, sedemên genetîk ên nexweşiya mîgrenê hatin tespîtkirin.
• NASA wê nêzî cismekî dema destpêka Pergala Rojê bibe 

  Sondayeke Ajansa Fezayê ya Emerîkayê (NASA) bi xwenêzîkirina cismekî ezmanî ya bi navê Ultama Thule,  ya ku 6.4 milyar kîlometre dûrî cîhanê ye, wê gaveke dîrokî bavêje.
• Kulîlka pêşî beriya bi 174 milyon salî vekir 

  Hate diyakirin kulîlka pêşî li cîhanê beriya bi 174 milyon sal vekiriye.
• Heke zarok zêde li ber ekranê bimînin, mejiyê wan diguhere 

  Li Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê (DYA) li ser zarokan lêkolîneke berfireh hate kirin. Di lêkolînê de hate diyarkirin ku zarokên zêde li ber telefon, tablet û lîstikên vîdeoyê dimînin, di mejiyê wan de guherîn pêk tê.