CÎHAN

Hemû Nûçe

• Gelê Maorî li dijî pêşnûmeqanûna mafên xwecihiyan meşiyan  

  Li paytexta Zelandaya Nû Wellingtonê bi deh hezaran kes li dijî pêşnûmeqanûna ku mafên gelê Maorî ji nû ve pênase dike meşiyan.
• Ji Rûsyayê hişyariya bersivdayinê ji bo DYE'yê 

  Ji bo destûra Joe Biden a bikaranîna çekên DYE'yê li hemberî Rûsyayê, Rûsyayê daxuyaniyek da û got, "Wê bersiveke xwe ya li ber çavan û guncaw hebe."
• Berdevkê Karên Derve yê DYE’yê: Em ê Tirkiyeyê di mijara Hamasê de hişyar bikin 

  Piştî îdîayên ku digotin, wê rayedarên Hamasê bar bikin Tirkiyeyê, Washingtonê daxuyaniyek da û diyar kir ku wê hişyariyê bidin Tirkiyeyê û jê re ragihînin ku têkiliyên bi Hamasê re nabe mîna berê bê meşandin.
• Li Xezeyê di rojekê de 76 kes hatin qetilkirin û êrîşên li ser Lubnanê zêde bûn 

  Hat ragihandin ku di êrîşên Îsraîlê yên li ser Xezeyê di nava 24 saetan de 76 Filistînî jiyana xwe ji dest dan û 158 kes jî birîndar bûn.
• Di şerê Ûkraynayê de rewşa nû: Xaka Rûsyayê wê bi fuzeyên DYE'ê bê bombekirin 

  Serokê DYE'yê Biden ku 2 meh maye dema wî ya wezîfeyê biqede, destûr da Ûkraynayê ku fuzeyên DYE'yê li hemberî Rûsyayê bi kar bîne.
• Êrîşa Îsraîlê: 11 mirî, 48 birîndar 

  Di bombebarana artêşa Îsraîlê de ya li ser bajarê Sur ê li başûrê Lubnanê, 11 kesan jiyana xwe ji dest dan û 48 kes jî birîndar bûn.
• Li Çînê di êrîşa dibistanê de 8 kesan jiyana xwe ji dest dan 

  Li Çînê kesekî li dibistana xwe ya kevn êrîşa bi kêrê pêk anî. Di êrîşê de 8 kesan jiyana xwe ji dest dan.
• Japonya bi pileya 6,2 hejiya 

  Li Japonyayê bi pileya 6.2 erdhej pêk hat. Derbarê windahî û ziyana mal de agahî nehatine bidestxistin.
• Sudanî bi Amîrî û Hekîm re hevdîtin kir 

  Serokwezîrê Iraqê Muhammed Şiya Sudanî bi Sekreterê Giştî yê Rêxistina Bedir Hadî el-Amîrî û lîderê Tevgera Hîkmet a Neteweyî Seyyîd Ammar el-Hekîm re hevdîtin kir.
• Li Emerîkaya Latîn ji bo azadiya Rêber Apo kampanya hate destpêkirin 

  Li Emerîkaya Latîn gelek sazî, rêxistin û şexsiyetên navdar ji bo azadiya Rêber Apo dest bi kampanyaya îmzeyan kirin.
• Dîplomatê Rûs: Operasyona leşkerî ya Tirkiyeyê wê kêrî ‘cîhadistan’ bê 

  Nûnerê Taybet ê Sûriyeyê yê Pûtîn diyar kir ku operasyona leşkerî ya nû ya Tirkiyeyê nayê qebûlkirin, ev wê kêrî pêkhateyên cîhadist bê.
• Li dêrê destdirêjiya li bêhtirî 100 zarok hatiye veşartin 

  Derket holê ku li dêrek a Brîtanyayê bêhtirî 100 zarokên kur rastî destdirêjiyê hatine û ev rewş hatiye veşartin. Kiryar di sala 2018'an de bêyî ku cezayê xwe bistîne mir.
• Li Xezeyê 30 kes hatin kuştin, 13 jê zarok bûn 

  Parastina Sivîl a Fîlîstînê ragihand ku di encama du êrîşên Îsraîlê yên li ser Xezeyê de 30 kesan jiyana xwe ji dest dan, ku 13 ji wan zarok bûn.
• Qatar êdî li Xezeyê navbeynkar nîne 

  Qatar ku di navbera Îsraîl û Hamasê de ji bo agirbest û aştiyê navbeynkarî dikir, ragihand ku ji vê wezîfeyê vekişiya ye.
• Trump li Floridayê axaftina xwe ya serketinê kir 

  Li gorî encamên ne fermî yên hilbijartinên 47'emîn ên serokatiya DYE'yê, tê dîtin ku Trump bi ser ketiye. Li Meclîsa Nûneran rewş hîn nediyar e. Trump li Floridayê axaftina serketinê kir.
• Li DYE'yê serdemeke krîtîk: Hilbijartinên Serokatiyê 2024 

  Di Hilbijartinên Serokatiyê yên DYE'yê de ku îro pêk tê, namzeta Partiya Demokrat Kamala Harris û namzetê Partiya Komarger Donald Trump wê li ber xwe bidin. Tê payin ku Seroka/ê Nû yê DYE'yê sibeha Çarşemê diyar bibe.
• Li Îranê bi mezinahiya 4,8 pileyê erd hejiya 

  Li Îranê siharê di saet 05.16’an de bi pileya 4,8 erd hejiya.
• Di karesata lehiya li Spanyayê de, hejmara miriyan ji 200’ê derbas kir 

  Di karesata lehiya li Spanyayê de, zêdeyî 200 kesan jiyana xwe ji dest dan. Xebatên lêgerîn û rizgarkirinê dewam dikin, fikar heye ku bîlanço girantir bibe.
• Di êrîşên Îsraîlê yên li ser Xezeyê de 84 kes mirin 

  Hat ragihandin ku di êrîşên Îsraîlê yên li ser Xezeyê de, 84 kesan jiyana xwe ji dest dan.
• ‘Rewşa li nîvgirava Koreyê li ber teqînê ye!’ 

  Koreya Bakur careke din niyeta xwe ya bihêzkirina cebilxaneya nukleerî ragihand. ji nîvgirava Koreyê hişyariya "dibe ku rewş her kêliyê biteqe" hat dayîn.
• Bernameya Xurekê ya NY’ê ji bo Başûrê Sudanê banga alîkariya lezgîn kir 

  Bernameya Xurekê ya Cîhanê ya Neteweyên Yekbûyî (WFP) ji bo bi milyonan mirovên ku li Başûrê Sudanê li ber birçîbûnê ne, pêdiviya fona lezgîn ragihand.
• WHO’yê ji ber êrîşên Îsraîlê yên li dijî navendên tenduristiyê ‘gelek bi fikar e’ 

  Rêxistina Tenduristiyê ya Cîhanê (WHO), diyar kir ku ji ber êrîşên artêşa Îsraîlê yên li hemberî navendên tenduristiyê yên li Lubnanê ew 'gelekî bi fikar e'.
• UNESCO: Di nava 2 salan de 162 rojnamevan hatin kuştin 

  UNESCO'yê di rapora ku bi wesîleya Roja Têkoşîna li Dijî Bêcezahiştinê ya Navneteweyî hate weşandin de, ragihand ku piraniya bûyerên cînayetên rojnamevanan ên li cîhanê, bêceza tên hiştin û nerazîbûn nîşan da.
• Li Spanyayê hejmara miriyan bû 158, hê jî bi dehan winda hene 

  Ji ber lehiya ku li başûr rojhilatê Spanyayê rabû, herî kêm 158 kes mirin û bi dehan kes jî winda ne.
• NY’ê hişyariya birçîbûnê kir: Rewşa Xeze, Sûdan û Sûdana Başûr xetere ye 

  Rêxistina Xurek û Çandiniyê ya Neteweyên Yekbûyî (FAO) û Bernameya Xurekê ya Cîhanê (WFP) pêşbînî dikin ku di navbera Mijdara 2024 û Gulana 2025an de asta birçîbûnê li seranserê cîhanê zêde bibe.