CIVAK-EKOLOJÎ

Hemû Nûçe

• Ava gemarî ya madenê diherike nava Çemê Perî: Jiyan li me bûye jehr! 

  Ava gemarî ya madena li Gexî diherike nava Çemê Perî. Gundî diyar dikin ku madenê jiyan li wan herimandiye û dibêjin, “Hem heywanên me hem jî bexçeyên me zerarê dibînin. Madenan bêhn li me çikandine.”
• Boldaş: Bi zîhniyeta talankirinê madenvanî nabe 

  Sekreterê Desteya Koordînasyona Bajêr ya TMMOB’ê Canfidal Boldaş li hemberî madenvaniya li Çewligê nerazîbûnên xwe nîşan da.
• Ji her deh deqeyan carekê ji ber tenêtiyê kesek dimire 

  Li gorî rapora herî dawî ya ji aliyê Rêxistina Tenduristiyê ya Cîhanê (WHO) ve hat weşandin, li seranserê cîhanê ji her şeş kesan yek bi tenêtiyê re têdikoşe û ji her deh deqeyan carekê rê li ber mirina kesekî vedike.
• Tirkiye û Îran avê jî bi kar tînin 

  Ji Zanîngeha Jawaharhal Nehru Anuradha Jangra anî ziman ku polîtîkayên avê yên Tirkiye û Îranê bandorê li Kurdistana Federe û Iraqê dike.
• Di beşekî mezin ê Ewropayê de hişyariya germahiya zêde 

  Herêmên rojava û başûr ên Ewropayê, di dawiya vê hefteyê de û rojên pêş di bin bandora pêla hewaya germahiya zêde de ye.
• Li Çewlîgê dema dimsa tû ye! 

  Li Çewlîgê ku her sal mehên havînê amadekariya çêkirina dimsa tû têne kirin, îsal jî dewam dike. Jinên ji Çewlîgê tû dikin dims û bi vî rengî debara xwe dikin.
• 'Divê pêşî aştî bi xwezaya Kurdan re bê kirin' 

  Endamên Meclîsa Ekolojî ya Amedê yên ku dibêjin “Yên ku bi xwezayê re aştî nekin nikarin bi mirov re jî aştî pêk bînin” bang kirin ku hemû karên bi navê ‘ewlehiyê’ de tên kirin bêne rawestandin.
• Li Şêxanê dar jinûve şîn bûn 

  Li Şêxanê ku du salan bê navber dar lê hate birîn, daristan ji nû ve şîn bû. Li qada ku kesk bûye, di nava du salan de gelek darên ciwan hatibûn birîn.
• Li Çiyayê Cûdî şewat derket 

  Li Çiyayê Cûdî li nêzî baregeha leşkerî şewat derket. Şewata ku belav bûye hêj tu midaxileyek lê nehatiye kirin.
• Gulana 2025’an bû meha gulanê ya duyemîn a herî germ 

  Li gorî çavdêriya avhawayê ya Ewropayê Copernicusê Gulana 2025’an wekî meha gulanê ya herî germ di dîrokê de hat tomarkirin.
• Li Dersimê li dijî projeya madenê ya pomzayê meşiyan 

  Platforma Hawirdor û Xwezayê ya Xozat-Pêrtag Sekasurê jî li dijî vê projeya madena pomzayê ya ku hewl didin li navçeyên Xozat û Pêrtagê bên avakirin meşiyan.
• Li Sûriyeyê qaçaxçitiya berhemên dîrokî zêde bûye 

  Li Sûriyeyê hilweşîna rejîma berê û belavbûna amûra ewlekariyê bû seedem ku qeçaxçitiya berhemên dîrokî zêde bibe. Pispor dibêjin, mîrateya çandî ya li Sûriyeyê ji her demê bêhtir bi gefeke mezin re rû bi rû ye.
• Zekî Îrmez: Ekolojiya Botanê bi rêk û pêk tê talankirin 

  Parlamenterê DEM Partiyê Zekî Îrmez bal kişand ser talankirina xwezayê ya herêma Botanê ku ji sala 2018'an û vir ve dewam dike û ev pêvajo weke qirkirina ekolojiyê pênase kir.
• PÎK: Bila Cejna Qurbanê bibe wesîleya yekîtiya gelê Kurd 

  Serokê PÎK'ê Hîkmet Serbilind bi boneya Cejna Qurbanê daxuyaniyeke nivîskî da û got: "Daxwaza me ji Rehman ew e ku cejna îsal bibê wesîleya yekîtiya gelÊ Kurd û bibê mizgîniya xêrê ji bo Kurdistana azad û serbixwe."
• CÎK'ê cejna Qurbanê pîroz kir 

  CÎK'ê bi peyamekê Cejna Qurbanê pîroz kir û got, "Em bang li gelê xwe dikin ku hîn bi xurtî xwedî li bawerî, ziman û nirxên xwe yên civakî derkeve."
• DEM Partiyê Cejna Qurbanê pîroz kir 

  Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê bi gotina, "Em hêvî dikin ku Cejna Qurbanê ji bo me hemûyan aştî, azadî û wekheviyê bîne" Cejna Qurbanê pîroz kir.
• Li gundê ku rîska aşûtê lê heye, dixwazin daran bibirin! 

  Li gundê Hemka yê navçeya Elkê, gundî li ber belgeya birîna daran a bi navê 'Ciwankirin û ewlekariyê' rabûn û gotin, "Dar çavkaniya me ya jiyanê ye. Em vê birînê qebûl nakin."
• Bandora germahiya global a li ser qeşayê gelekî zêde ye 

  Li gorî lêkolîneke navneteweyî ya li kovara Science hate weşandin, germahiya global di asta îro de bimîne jî ji sedî 40 ê qeşaya heyî dibe ku bihele.
• Nîvê nifûsa cîhanê bi germahiya dijwar re rû bi rû ye 

  Li gorî lêkolîneke ku nû hatiye weşandin, nêzîkî nîvê nifûsa cîhanê ji ber guherîna avhewayê ya ji ber mirovan meheke din bi germahiya dijwar re rû bi rû man.
• Li Iraqê 2 kes ji ber germê jiyana xwe ji dest dan 

  Li Iraqê bandora germê ya mehên havînê careke din xwe nîşan da. Germahiya hewayê gihîşt 49 dereceyan û du kesan jiyana xwe ji dest dan.
• Di meha Gulanê de li 99 herêmên Çînê pileya germahiyê gelekî bilind bû 

  Li herêmên bakur û navîn ên Çînê vê hefteyê ji ber pêla germahiya zêde li 99 navendên meterolojiyê rekorên germahiya meha Gulanê yan wekhev bûn yan jî jê derbas kirin. Li hin herêman germahî gihîşt 40°C’yî.
• Bîra sondajê ya li çêrgehê: Koçberî li gel tê ferzkirin 

  Ahmet Fîdan nerazîbûn nîşanî bîrên sondajê yên li zozanên Licê da û got, "Eger ev der bê tinekirin hem çavkaniya me ya debarê hem jî qada me ya jiyanê wê biqede. Eger em nikaribin sewalkariyê bikin, em ê neçar bimînin ku koç bikin."
• TEV-EKO: Têkoşîna parastina gelekî vediguhere formeke nû 

  Tevgera Ekolojiya Kurdistan a Ewropayê (TEV-EKO), diyar kir ku biryarên 12’emîn Kongreya PKK’ê ‘destpêkeke nû ye’ û got, “Têkoşîna parastina gelekî vediguhere formeke nû.”
• Nîsana 2025'an bû duyemîn Nîsana herî germ 

  Saziya çavdêriya avhewayê ya Yekîtiya Ewropayê Copernicusê roja Pêncşemê daxuyaniyek da û diyar kir ku Nîsana 2025'an bû duyemîn Nîsana herî germ a ku di asta navneteweyî de heta niha hatiye qeydkirin.
• Li Bernê panela li ser 'krîza avhewayê ya global û talana ekolojîk a li Kurdistanê' 

  Tevgera Ekolojiyê ya Kurdistanê li Ewropayê (Tev-Ekko) û Greva Avhewayê ya Swîsreyê (Klima Streik) li Bernê bi sernavê "Krîza avhewayê ya global û talana ekolojîk a li Kurdistanê' panelek lidar xistin.