CIVAK-EKOLOJÎ

Hemû Nûçe

• Cotkar ji ber krîzê zeviyên xwe difiroşin 

   Ji ber krîza heyî ya li Tirkiyeyê gelek cotkaran neçar man zeviyên xwe bifiroşin. Cotkar dibêjin, berpirsyarê vê rewşê AKP ye.
• Dewleta Tirk çeteyên narkotîkê li nava taxên Kurdan bi cih dike 

  Li Edeneyê çeteyên narkotîkê li taxên Kurdan hatin bicihkirin. Yên ku li dijî narkotîkê têdikoşiyan hatin girtin. Kurdistaniyên ku salên 1990'î ji ber zexta dewletê koçî Edeneyê kirin gotin, çete bi desteka polîsan li taxên wan hatine bicihkirin.
• Tebeqa Ozonê xwe nû dike 

  Tê diyarkirin ku tebeqeya Ozonê ji sala 2000’an û vir ve xwe nû dike.
• Civaka Îslamî ya Kurdistanê kongreya xwe pêk anî 

  Civaka Îslamî ya Kurdistanê li Elmanyayê kongreya xwe pêk anî û ji kapîtalîzmê heta pirsgirêkên jinan û ekolojiyê gelek biryarên balkêş girt. CÎK'ê Îslamiyeta ku Siûdî, Îran, Tirkiye û DAÎŞ ferz dikin, red kir.
• Ziwatiya li Awûstralyayê metirsî ye li ser kangûrû û koalayan 

  Ziwatî bandoreke giran li heywanên kovî yên li Awûstralyayê dike. Bi taybetî gefê li kangûrû û koalayan dixwe.
• Li Çemê Firatê bi sed hezaran masî telef bûn 

  Di beşa Çemê Firat ê dikeve başûrê Iraqê de bi sed hezaran masî telef bûn.
• Li Elmanya germbûna global bû 2,2 pîle 

  Hemû cîhan ji bo pêşîlêgirtina germbûna global nîqaşê dike, li Elman jî hate ragihandin germbûn ji ya ku dihate armanckirin zêdetir e.
• Bi şertên koleyan beriya hilhatina rojê dibezin kar.. 

  Ji bo karkerên zeviyan kar beriya nimêja sibehê dest pê dike. Jin, mêr, zarok ên ku diçine nav erdan berhevkariyê dikin, bi şertên rûmetşikîn dixebitin. Karê wan zehmet e, yomiya wan 60 lîre ye.
• Ferhenga Navên Nebatan a Kurdî derket 

  Endezyarê Cotkariyê yê Teqawît Ahmet Kasimoglû yê li Amedê, piştî lêkolîneke xwe ya ji 14 salan, ferhenga destpêkê ya li ser navên nebatan a bi Kurdî derxist. Di ferhengê de navên Kurdî yên zêdeyî 20 hezar celebên nebatan hene.
• 'Ev welat li mirovan dide nivîsandin' 

  Nivîskarê Kurd Mehmet Akdogan diyar kir, bûyer, rûdan û lehengiyên li ser vê axê diqewimin li mirovan dide nivîsandin.
• Bajarê kevnare Duluk kifş dibe 

  Hindik maye ku arkeolog sira bajarê antîk Duluk ê bi 10 kîlometreyan dûrî Dîlokê ye, eşkere bikin. Li vî bajarê antîk ê 2500 salî, hemameke mezin a ku dişibe avahiyên vê serdemê û bazîlîka ji serdema destpêkê ya Xiristiyaniyê maye, hatin dîtin.
• Jinên li Ceyhanê xwedî li çand û nanê tenûrê derdikevin 

  Tenûr yek ji çandên Rojhilata Navîn e ku li ber tinebûnê ye. Jinên li Ceyhanê hem xwedî li vê çandê derdikevin hem jî bi jinên li Edeneyê didin naskirin.
• Pirtûkxaneya Şehîd Reşîd Serdar li benda alîkariyê ye 

  Xwedekarên biçûk ên Wargeha Şehîd Rustem Cûdî yên Pirtûkxaneya Şehîd Reşîd Serdar ji ber nebûna pirtûkên li gorî temenê xwe ji xwendinê bêpar dimînin. Xebatkarê pirtûkxaneyê banga alîkariya lezgîn a pirtûkên zarokan kir.
• WHO: Qirêjiya hewayê di salê de 600 hezar zarokan dikuje 

  Rêxistina Tenduristiyê ya Cîhanê (WHO) ragihand ku qirêjiya hewayê ya hundir û derve di salekê de dibe sedema mirina 600 hezar zarokên biniya 15 salî.
• Keçên Rojê wê li Festîvala Fîlman a Cenevreyê bin 

  Fîlmê Les Fîlles du Soleîl (Keçên Rojê) ku li ser têkoşîna jinên Kurd hatiye amadekirin, wê li 24. Festîvala Fîlman a Cenevreyê ya Navneteweyî bê nîşandan.
• Heskîf bû mijara kovara National Geographic 

  Di hejmara Mijdarê ya kovara National Geographic de gotarek bi ser navê "Flooding History (Dîroka di binê avê de) hate weşandin û işaret bi kiryarên dewleta Tirk hate kirin bê çawa dîroka ji hezaran salî ji holê radike.
• 'Ên ku xwe li xaka xwe digirin' 

  Pirtûka nivîskar û muzîsyen Hasan Saglam 'Topragina Tutunanlar -Ên ku xwe li xaka xwe digirin' Îlona bihurî giha ber destê xwendekaran.
• Rêçeke Yaresanan: Cejna Hinaran 

  Yaresanan dest bi pîrozkirina Cejna Hinaran kirin. Cejn wê 3 rojan bidome.
• Kampanya ciwanên Amedê ya ji bo zarokan 

  Ciwanên Amedê, bi navê "Bila kesî ne sar be" ji bo malbatên xizan û zarokan kampanya alîkariyê dimeşînin.
• Kadîr Amaç: Mêtingeriyê xisareke mezin li Kurdan kiriye 

  Pirtûka nû ya Kadîr Amaç a bi navê "Kurd-Pêxwasên li ser rûyê erdê" hate weşandin. Amaç dibêje, di nava Kurdan de pirsgirêkeke giran a hişmendiya neteweyî heye, ji ber ku mêtingerî ji her alî ve diherifîne.
• Dermanê gelek nexweşiyan: Hingivê Colemêrgê 

  Li Colemêrgê, kewarên mêşên hingiv ên biharê hatine danîn, bi hingivê siriştî tijî bûne. Bi payîzê re kewarên hingiv tên valakirin.
• Zarok herî zêde li Afrîkayê dimirin 

  Li gelemperiya cîhanê, zarok herî zêde li Afrîkayê dimirin.
• Li Fînlandiyayê ji bo mafê ajalan 140 hezar îmze hatin komkirin 

  Li Fînlandiyayê du rêxistiên ku mafê ajalan diparêzin bi armanca parastina ajalan  ji bo bihêzkirina pêşnûmeya ku hikumetê amade kirî û dayî parlamentoyê 140 hezar îmze komkirin.
• AIE: Divê sexberiya enerjiyê zêdetir bibe 

  Ajansa Navneteweyî ya Enerjiyê (AIE) ragihand, ji bo ku veguherîna eneriyê ya cîhanê pêk were divê veberhênana ji bo sexberîkirina enerjiyê pir were zêdekirin.
• Li Pompeîîyê nivîsa ku dîroka karesatê diguherîne 

  Li Îtalyayê ji ber teqîna Volkana Vezuvê bajarê Pompeîîyê wêran bûbû. Nivîsek hate dîtin ku dîroka teqînê diguherîne.