Gelên Asûrî, Suryanî û Keldanî yên li Bakur û Rojhilatê Sûriyê dijîn Cejna Ekîto pîrozkirin. Endama Fermandariya Giştî ya QSD’ê Newroz Ehmed yekîtiya gelên herêmê yên xwedî mîrateyeke çandî ya hevbeşin, silav kir.
Cejna Ekîto ku cejna herî kevnar a cîhanê ye û wek serê sala nû ya gelên Asûrî/Suryanî tê pîrozkirin li Til Temir û Qamişloyê hat pîrozkirin.
TIL TEMIR
Bi vê boneyê bi sedan gelê Suryan, Asur ê Hesekê, Til Temir û gundên wê li gundê Til Erboş ê bakurê rojavayê Hesekê kom bûn û cejna Ekîto di sala xwe ya 6772’yan de pîroz kir.
Di şahiyê de endama Fermandariya Giştî ya Hêzên Sûriya Demokratîk (QSD) Newroz Ehmed, berdevkê QSD’ê û berpirsê Navenda Ragihandinê ya QSD’ê Ferhad Şamî, şaneyên ji Rêveberiya Xweser, Meclisa Kantona Hesekê û partiyên siyasî yên Til Temir û Hesekê û Hêzên Ewlekariya Hundirîn amade bûn.
Şahî bi deqeyeke rêzgirtinê dest pê kir, dûvre li ser nave Partiya Yekitiya Suryan Ebîr Îliya, Partiya Yekitiya Suryan Hîbe Asya, li ser nave Rêxistina Asûrî ya Demokratîk Nebîl Oşana axivîn û cejna Ekîto li gelê Asur, Suryan, Kildan û gelên herêmê pîroz kir û hêvî kir ku sala nû bibe sala aştî, hezkirinê û bibe sala îsbatkirina nasname û hebûnê.
Ebîr Îliya belgeya lihevkirina siyasî ya di navbera Partiya Yekitiya Suryan û Rêxistina Asûrî ya Demokratîk de xwend.
Ebîr Îliya li ser naveroka belgeyê û girîngiya wê ji bo gelê Asur, Suryan û Kildan re ji ajansa me re axivî û wiha got: "Lihevkirina siyasî pir girîng e û armancên wê li ser asta neteweyî heye ku hewl dide zimanê suryanî vejîne, mafên gelê Suryan di destûra Sûriyê de hebe û beşdarî xebata siyasî ya biryara neteweyî ya 2254’an bibe, beşdarî rêvebirina dewletê bibe ku xwe bigihîne Sûriyeke pirrengî ya nenavendî û hêvî kir ku ev sala bibe sala aşît û hezkirinê."
Li aliyekî din jî li ser navê Meclisa Leşkerî ya Suryan Matay Hena 1’ê Nîsanê li gelên Asur, Suryan, Kildan û gelên herêmê pîroz kir û diyar kir ku ev roj nûkirina rih, xweza, împratorî, lihevkirin û şaristaniyên girêdayî gelê me yên bi hezar salan misoger dike.
Hena wiha domand: "Em di parastina çand, dîrok û şaristiyaniya xwe de berdewam in û li hember siyasetên bi armanca koçberkirin û çewisandina nasnameya me berxwedanê dikin."
Piştî axaftina bi dawî bûn, gelek peyamên pîrozbahiyê yên partiyên siyasî û şandeyên beşdarî şahiyê bûne hatin xwendin. Şahî bi hunrên komên Suryan, stran û govendê bi dawî bû.
QAMIŞLO
Girêdayî mijarê, Yekitiya Suryan tevî Rêxistina Asûrî ya Demokratîk bi boneya cejna Ekîto şahiyek li gundê Gir Şêran ê başûrê rojhilatê Tirbespiyê ya Qamişlo bi beşdariya bi dehan ji pêkhateyên herêmê li dar xist.
Di şahiyê şaneyek ji Rêveberiya Xweser, Tevgera Civaka Demokratîk (TEV-DEM) û Nivîsgeha Têkiliyên Giştî ya QSD’ê amade bûn.
