Hezîran...Hezîran ew meh e ku ax gelekî nêzîkî rojê dibe, çiya, deşt û zozan rengê agir digirin û ruhê berxwedanê mîna bayê herî sar hilmê dide…Ji bo tevgera jinên Kurd, Hezîran ne tenê mehek e, bîranînek e, sondek e û bangek e. Ji ber ku Hezîran Zîlan e.
Zîlan laşê xwe veguherand qadeke çalakiyê, felsefeyekê û serhildanekê. Wê di 30’yê Hezîrana 1996’an de, li Dersimê gaveke mezin a mîna xeta azadiyê avêt. Jiyan û mirin, paşeroj û siberoj anîn cem hev. Ji ber vê yekê navê Hezîranê ne bi tenê di salnameyê de, di heman demê de di dilê jinên Kurd û hemû azadîxwazan de jî bi agir hate nivîsandin.
MÎRATEYA ZÎLAN: LÛTKEYA BERXWEDANA JINAN E
Zîlan xeteke berxwedanê bû ku ji aliyê şehîdên ku li jiyanê hurmet dikirin û dilsozê azadiyê bûn ve hatibû avakirin; çalakiya wê ne îfadeya mirinê bû berovajî wê îfadeya mezinkirina jiyanê bû. Çalakiya wê teslîmiyet, bêdengî û tunehesibandin ku li ser laşên jinan hatibû ferzkirin, şikand û di paradîgmaya azadiya jinan ya Apoyî de serdemeke nû da destpêkirin.
Bi wê re, jin bûn kirdeyên ku ne tenê li ber xwe didin, di heman demê de bûn yên berxwedanê birêxistin dikin, rêberî û pêşengî dikin. Banga Zîlanê; “Îdîaya jiyana min gelekî mezin e. Dixwazim bibim xwedî jiyaneke watedar û çalakiyeke mezin" di hemû Hezîranan de di dilê hezaran jinan de deng vedide.
HEZÎRAN MEHA ŞEHÎDÊN JIN E
Bi Zîlanê re, meha Hezîran ji gelek şoreşgerên jin ên ji vê axê re bû xatirxestin jî. Ev meh ne tenê xeleka şehadetan e; di heman demê de dîrokek berxwedanê ye ku bi hişê jinan, hestên jinan û wêrekiya jinan hatiye hunandin. Sema Yuce, Bêrîvan Zilan, Leyla Van, Gulan, Hebûn Mela Xelîl, Zehra Berkel, Yusra Derwîş, Çîçek, Zîn, Herekol û bi hezaran mîna wan… Hemûyan rêya Zîlanê şopand. Hinan li çiyayan û hinan jî li deştan, bişirîna Zîlanê hilgirtin û xatir xwestin.
Di vê mehê de, ne mirin berovajî wê berxwedanê diaxive. Şehîdbûn li ser vê erdnîgariyê bi dawî nebûne, ew şêweya herî bilind a banga azadiyê ye. Û jin di hemû Hezîranan de dubare dibin Zîlan; Mîna meşeke azadiyê ye ku bi agir hatiye nivîsandin.
JIN JIYAN AZADÎ: RÊWÎTIYA ZÎLANÊ YE
Her jineke ku şopa Zîlanê dişopîne, jiyanê wekî şêweyeke berxwedanê ji nû ve ava dike. Ew ne tenê li dijî dijmin, di heman demê de li dijî serdestiya mêran, îstîsmar û jibîrkirinê jî li ber xwe dide. Dirûşmeya Jin, Jiyan, Azadî di ruhê Zîlan de teşe digire. Wê nîşan da ku ev bes ne tenê dirûşmeyek e; Şêwazeke jiyanê û exlaqeke têkoşînê ye.
Ji ber vê yekê meha Hezîranê Zîlan e; Mîna gurbûna hêviyê ye, mîna dildarbûnê ye û mîna berxwedanê nemir e. Hemû Hezîran, bang bi navê wê dest pê dike: "Hûn nikarin mirinê bêyî azadkirina jiyanê watedar bikin.
