Ji referandûmê re çend roj mane. Ji gelek deveran bang têne kirin ku dengê 'NA' were dayin. Nivîskarê Kurd Recep Maraşli û Serokê Enstîtûya Kurd a Brukselê Derwêş Ferho ji ANF’ê re axivîn û gotin, "Li dijî dîktatoriya yek zilamî, yek ziman, yek zilam, yek netewe û yek dewletê divê 'NA' were gotin."
Maraşli diyar kir, sîstema seroktiyê ya bi tîpa Tirkan di serî Kurd wê ti sûda wê ji ti gelî re nebe û got: "Berevajî vê, bi ya min desthilatdariya AKP’ê ya bi pêşengiya Erdogan wê Tirkiyeyê îzole bike. Di rêya avakirina dîktatoriya Sinnî-Îslamîst û Tirkparêz de zêdetir bêperwa bibe. Wê rê li ber ziyanên ku jê veger nîn e veke û berdêla vê herî giran Kurd, kêmar, Elewî, jin û demokratên ji hemû gelan bidin."
Maraşli anî ziman, pêşnûmeya destûrê bi hişmendiya dîkatatoriya yek zilamî, yek netewe, yek dewletî ye û wiha dewam kir: "Ji bo ku were nîşandan ku ew şerê ku piştî pêvajoya çareseriyê, mase dane erdê û li Kurdistanê pêk anîn naxwazin, van polîtîkayên şer napejirînin divê Kurd û Elewî bi rengekî xurt dengê ‘na’ derxînin. Dev ji ‘erê’ berdin ku ‘na’ ne xurt jî be desthilatdarî wê weke serketina pasîfîkasyona gel were şîrovekirin û polîtîkayên zextê kûrtir bikin."
Maraşli li ser tercîha ‘boykot’ê ku li Kurdistanê beşek tercîha xwe li ser vê kiriye, got, "Ti hêza dankirina siyasî ya boykotê di van şert û mercan de nîn e. Berevajî wê bibe sedem ku dengên ‘Erê’ bilindtir xuya bibin û xizmetê ji projeya Erdogan re bike. Ji ber ku meyla ‘boykot’ê bêhtir xîrabî beşên berfireh ên civakî yên Kurd û Elewî dike ku bêhtir meyla wan li ser 'na' ye."
'EM RÊ NEDIN'
Ferho jî bang kir ku di serî de Kurd hemû gelên li Tirkiyeyê biçin ser sindoqê û got, "Ên ku alîgirên demokrasî û pirengiyê ne, li dijî sîstema seroktiyê ya bi tîpa Tirk divê dengê 'NA' bi bidin û rê nedinê."
Ferho wiha got: "Heke Kurd bibêjin 'erê' tê wê maneyê ku hemû rayeyên jiyana xwe bi dest Erdogan û hikûmeta wî ve berdane. Ji bo vê jî, ji bo azadiya xwe, ji bo xwe divê bibêjin 'NA'. Divê ji komkujiyên Şirnex, Nisêbîn, Sûrê re, ji hilweşandin û komkujiyê re em bibêjin Na. Divê ji bo siberoja Kurdan dengê 'NA' were dayin. Ji ber ku, di vê referandûmê de 'erê' derkeve, siberoja me wê tarî bibe."