Yek ji lehengên gel: Herekol Botan

Ew yek ji gerîlayên lehengê gelê xwe bû. Wî Apoyiya rast a ku di şert û mercên herî dijwar ên şer de vîna mirov dikare ji bo azadiyê çi bike nîşan da.

HEREKOL BOTAN

Kurdistan... Li vê xaka ku navê wê jî qedexeye zarok jî kirine hinceta “sûc”, ma çima ewladên mirovahiyê serî ranekin? Di çavê kesên ku ji hêza aqil û wêrekiya me ditirisin, her tim weke ku divê bê tinekirin tê dîtin. Çima berevajiya vê gelê me îspat neke? Ger em û xaka me ew qas zirarê didin, çima destên xwe ji ser me nakşînin; nehêlin ku em bi zimanê xwe yê dayikê, çanda xwe û bi aramî bijîn. Pêdivî ye ku mirov vê perdeya xapînok biqetîne û bi rûyê rastê yê jiyanê re rû bi rû were. Gerîla Herekol Botan ew qêrîn û agirê tolhildanê di hinavê de hîs kir.  Dema ku wî ev hestyarî dijiya, di berbangê de li roniyên rojê temaşe kir. Di nava tîrêjên rojê de xwe li lûtkeya çiyayan dît.

Wî dengek ku dilê wî xweş kir bihîst. Di berbangê de bêhna barûta ku gewriya mirov dişewitand hîs kir. Wê kêliyê çavên wî li tîrêjên sor ên roja ku derdiket temaşe dikir. Dilê wî bi kelecan bû û di cihê xwe de nedisekinî. Herekol wê rojê cuda bû. Dibe ku roja bi wî dikeniya jê re gotibe. Ew roja ku di hemû şaneyên xwe de hîs dikir bû. Her çend dilê wî xemgîniyek tije bû jî pêla kelecanê wî hejand. Wî bi dilê xwe yê hejandî li xwe zivirî û gelek pirs pirsî: "Ez kî me? Di vê jiyanê de cihê min çi ye? Ez çawa jiyam? Min çi peyda kir û tiştê ku min ji vê jiyanê re kir çi ne?" Bersiva ku Herekol da xwe gelekî sotîner bû; ”Ez ciwanek xortekî wêrek û serhildêr im, êşa ku ji sedsalan derbas kiriye. Min bi qasî temenê xwe di kesateyiya xwe de êş kişandiye û hîs kiriye. Ez niha mirovên ku li benda min in û rastiyê zelaltir dibînim û zelaltir hîs dikim.”

DEMA ŞERKERIYÊ HATIYE

Dengê ji dilê Herekol dihat her tiştî ronî dikir. Wî dixwest ku bibe yek ji gerîlayên fedaî yên hêviyê. Wî li hember tiştên ku gelê Kurd dikişandiye îsyan dikir û aliyê fedaiyan diafirînin bû. Gerdûn bi mirovê zana re ketibû pêşbaziyê û wî vedixwend vê pêşbaziyê. Wî hêza kesên ketibûn pêşbaziyê di wî de dîtibû. Herekol dîtibû ku ew yek ji Egîdên Kurdistanê bû û bi çeka demê xwe pêça xwe li çiyayan qelibandibû. Li ser vê bingehê, cara dawî li rojê nihêrî, "Ey gelê min, êdî xem tineye! Heya ku Egîd hebin li van çiyayan wê kes nikari be te tine bihesibîne. Yên ku vê zilmê ferz dikin wê rojekê li ber te serî bitewîne û efûya xwe bixwaze. Weke ku bibêje “Bila ev jî soza min a ji bo we heya dilopa dawî be” xatir ji bajarê xwe xwest.

DEV JI XAKA XWE BERNEDAN

Herekol li xaka Xirbikê ya Bestê ya Botanê ku ji talan, wêranî û xweliyê pêvtir tiştekî wê nemaye ji dayik bû. Malbata wî dît ku ji ber zordestiya dijmin êdî stargeheke ku xwe bispêrinê nemaye berê xwe da bajarê Kurdistanê Wanê. Li Kurdistanê her tim stargehên ku li dijî zordestiya dijmin xwe bispêrinê hene. Ji ber vê malbata wî dev ji axa Kurdistanê berneda û ji xwe re cihek hilbijart. Malbata wî biryar da ku ji bo mezinbûna Herekol cihê herî rast û guncav Wan e. Herekol li xaka Kurdistanê zaroktiyek dilxweş derbas kir. Ew li hemberî ziman û zordariya ku dijmin li ser wî ferz kir bi hêrs bû. Mîna her ciwanên Kurd, ew li dijî van nêzîkatiyên neheq raswestiya û her tim li dijî di nava lêgerînê de bû.

XEBATÊN CIWANAN Û ÇIYA

Herekol ciwanekî Kurd ê ku zîrek, biaqil, wêrek û li hemberî dijmin serî rakiribû. Ji bo Rêbertiyê rast fêm bike, bêhtir di nava felsefe û bîrdoziya Rêbertiyê de be, tevlî nav xebatên ciwanan bû. Herekol difikirî ku ji bo pêşiya polîtîkayên qirêj ên dijmin li ser ciwanan dimeşîne bigire ev xebatên dimeşîne têrê nake û dixwaze berê xwe bide çiyayan. Bawerî pê anî ku rêya rast li çiyayan û di terzê şer û PKK’ê de ye û di sala 2007’an de tevlî nav refên gerîla dibe. Ji ber temenê wî biçûk bû wî qebûl nekirin. Kelecana derketina çiyê di nava dilê wî de bibû evînek û ew ji bo wî bibû armanceke ku divê teqez xwe bigihîne wê. Ji ber demek pir dirêj bi awayekî çalak di nava xebatan de cih girt û ev yek di wî de kesayetek têgihîştî û bi xwe bawer derxist holê. Fikirî ku êdî dema tolhildanê hesab pirsînê hatiye û di sala 2012’an de careke din berê xwe da çiyayan. Herekol, soza tolhildanê ya ku di dil û mejiyê xwe de bi cih kiribû bi tevlêbûnê gihîştibû armanca xwe.

PÊŞÎ WÎ ŞANDIN XEBATÊN ŞEHÎDAN

Piştî perwerdehiya bingehîn, wî şandin xebata herî dijwar a bajaran. Ji ber ku ew serdest û şêwazek diyar dike, ne zehmet e ku mirov lêkolînên bajêr bike. Li bajêr nêzî 3 salan, ew li dijî dijmin çalakiyek çalak derdixe holê. Ew bi biryardariyê çalakiyên rêxistin dike ku dijmin ji xaka Kurdistanê hilweşîne. Piştî êrîşên çeteyên DAÎŞ’ê yên li ser xaka Rojava, Şengal, Kerkûk û Mexmûrê êdî nema dikare li ber xwe bide û dilê wî bangî axa azadiyê dike. Careke din bigihêje çiyayan û bidawîkirina vê hesreta mezin wê aştiyê bîne. Niha bi çiyayan re yek û yek e. Dem dema şerê li dijî dijminê talanker e. Şervanekî wêrek e ku ji ronahiyên rengîn ên bajaran bandor nabe û cewhera xwe parastiye. Xwe weke şervanekî azadiyê ji nû ve diafirîne. Hewl dide tiştên ku ji îdeolojiya Rêbertiyê fêr bûye veguherîne felsefeya jiyanê. Di demeke kurt de, ew helwestek ku zû bi her cûre xebatê re biguncîne, çalak e, xeternak e û vê yekê bi erênî ji derdorên xwe re nîşan dide.

BI WÊREKIYA XWE BÛ MILÎTANEKÎ MÎNAK

Ew her tim ji peywira ku rêxistin didayê re amade bû û her qada ku çûyê însiyatîf digirt û kesayetiyek kedkar ava dikir. Cihê wî li Xakurkê ya ku cihê şerê destanî ya PKK’ê ye tê çêkirin. Xakurkê cihê wî yê yekemîn bû, di warê îdeolojiya azadiya jinê de xwe hîn zêdetir perwerde kir û li vê qadê girêdana wî ya pêşengiya jinê pêş ket. Her wiha bi awayekî çalak beşdarî çalakiyên li dijî operasyona dagirkeriyê ya dijmin dibe. Ew bi berdewamî beşdarî çalakiyan dibe. Bi şêwaz û taktîkên nû yên gerîla bi ser çeperên dijmin de dimeşe. Bi serketî li dijmin dixe, bi ruhê êrîşê û şêwaza gerîla dibe nûnerê profesyonelbûnê. Bi cesaret û pratîka xwe ya berdewam dibe milîtanekî Apoyî yê mînak. Piştî demekê li herêma Xakurkê dimîne, ji bo ku pisporiya xwe kûr bike, di şêwaz û taktîkên gerîlatiyê de pêş bikeve û bibe milîtanekî ku dikare barê rêxistinê hilgire, di sala 2021’an de tevlî Akademiya Hakî Karer dibe.

JI BO HEREKOL DEMA BERSIVDANÊ HATIBÛ

Bi perwerdehî di jiyana xwe ya gerîla de guhertinên şoreşgerî pêk tîne, hem tecrûbeyên xwe û hem jî yên hevalên wî vediguherîne rê û rêbazên tolhildana li dijî dijmin. Bi pêş dikeve û digihêje asta fermandariya şerê gel ê şoreşgerî. Piştî perwerdeyê, li herêmên ku şer lê dijwar dibe, di yekîneyên bi tevger de weke şervan û fermandarekî rast tê wezîfedarkirin. Li herêmên Başûr û Bakur şerên dijwar diqewimin. Li dijî êrîşên dewleta Tirk a faşîst di nava refên gerîla de berxwedaneke mezin tê meşandin. Ev rewş niha ji bo Herekol firsendeke ku bersivê bide û tolê hilîne derdikeve holê. Herekol di qada şer de her kêlî, her deqe, mîna siwarê derba mirinê li dijmin dixe ji şer re amade ye. Herekol xwedî ji bo dijmin wêran bike dilekî mezin û zîrek û jêhatî ye.

SERPÊHATIYA KU LI ÇEMÇOYÊ DEST PÊ KIR

Herekol weke fermandarê yekîneya bitevger û tempoyê weke fermandarê yekîneyeke bi tevger tê peywirdarkirin. Herekol di zanebûna cidiyet û giraniya vê peywirê de bû û pêşî berê xwe dide herêma Çemço. Serpêhatiya şer a ku bi Çemçoyê re destpê kir, bi vê yekê re sînordar nebû, li qadên Avaşîn, Zap, Rojavayê Zapê û Metînayê jî cih girt û bi vî rengî bi awayekî erênî beşdarî pratîka şer bû. Li vir dibe fermandarekî xwe pratîkeke ku dijmin poşman dike. Wêrekî û biryardariya xwe derbasî hevalên xwe dike. Bi komek gerîla ya ji çend kesan pêk tê êrîşî dijmin dike. Ew û hevalên xwe şahidiya rev û tirsonekiya leşkerên dijmin dikin. Ev gerîla ji gelek şervanên ku navê wan li dîrokê hatine nivîsandin bi wêrekî û bi şerekî dijwartir re rû bi rû dimîne. Bi saya îdeolojiya Rêbertiyê şahidiya ku dikarin çi bikin, dike.

SEKNEKE LI GOR FERMANDAREKÎ NÎŞAN DA

Herekol bi baweriya xwe ya bi serketina têkoşînê heta dawiyê di nava refên rêxistinê ma, rojekê jî xwe ji qadên şer paşde nagire. Bi awayekî çalak beşdarî pêngava paqijkirina dagirkeran ji axa Kurdistanê dibe, heta dilopa xwîna xwe ya dawî li dijî dewleta qirker têdikoşe. Di şerê ku dijmin hemû hêz û teknîka xwe bi kar anî li hemberî vîna gerîla bêçare ma. Hêza dijmin nema ku li hemberî fermandar Herekol şer bike û di Hezîrana 2023’an de dest bi êrîşên hewayî dike. Herekol bi ruhê “Di şer de israrkirin, Di azadiyê de israrkirin” dijmin têk dibe. Di vî şerî de Herekol bi sekneke li gorî fermandarekî şer gihîşt şehadetê. Di pirtûka fermandarê ciwan ê ku cihê xwe di nava karwanê şehîdan de girt, têkçûnê tineye.

YEK JI GERÎLAYÊN LEHENG BÛ

Dema em dibînin ku ev ruhê mezin ê têkoşînê ku ji Rêbertiyê destpê dike û heta gel û gerîla belav dibe, gihîştiye lûtkeyê, têkçûn ti carî nayê bîra mirovan. Herekol bi vê şêwazê xwe hem xwe û hem jî hevrêyên xwe bi pêş xist, jiya û şer kir. Ew yek ji gerîlayên leheng bû ku bû fermandarê efsanewî. Ev Apoyiya rast a ku di şert û mercên herî dijwar ên şer de vîna mirov dikare ji bo azadiyê çi bike nîşan da. Zarokên niha û yên pêş wê her tim deyndarê doza ku wî xwe feda kiriye, bin. Ji ber ku ew di temenekî pir biçûk de êş û şahiya hemû mirovahiyê di dilê de hîs kir; ev jî wî kir fermandarekî azadiyê yê bi dilekî mezin. Wekî fermandarekî hêjayî gelê xwe beşdarî şerê bêdawî bû û heta şehadeta we jî ev vîn û biryardarî nîşan da. Wî ji bo azadiyê hemû dîwar hilweşand û bi şehadeta xwe re vê dozê rûmet kir; wekî berxwedêrekî hêja yê gelê Kurd pêşeroja gel ronî kir.