NY’ê hişyar kir: Rekorên avhewayê têne şikandin

Di vekirina lûtkeya avhewayê COP28 de hişyarî hat dayîn ku sala 2023’yan wê bibe sala herî germ.

Serokê Rêxistina Meteorolojiyê ya Cîhanê (WMO) ya girêdayî Neteweyên Yekbûyî (NY) Petteri Taalas diyar kir ku gazên serayê di asta rekorê de ne û germahiya global jî di asta rekorê de ye.

Sekreterê Giştî yê Neteweyên Yekbûyî Antonio Guterres xîtabî serokên ku ji bo COP28 li Dubai kom bûn, kir û diyar kir ku ji ber rekorên germahiyê divê “xwîdana sar” ji rêberên cîhanê biherike.

Zanyar diyar dikin ku kapasîteya sînordarkirina germahiya global kêm dibe. Peymana avhewayê ya Parîsê armanc kir ku germahiya gerdûnî du dereceyan di binê beriya pîşesaziyê bimîne. Lêbelê, di dawiya sala 2023’an de, germahiya gerdûnî bi qasî 1,4 °C li ser vê asta referansê bû.

WMO diyar kir ku dibe ku El Nîno germahiya gerdûnî di sala 2024’an de zêde bike. Ev diyarde bi gelemperî bi zêdebûna germahiya gerdûnî ya sala piştî wê re têkildar e. Di rapora pêş de hat destnîşankirin ku giraniya sê gazên serayê yên sereke di sala 2022’an de gihîştiye asta rekorê.

Asta CO2 li gorî serdema beriya pîşesaziyê ji sedî 50 zêdetir e; ev tê wateya ku her çend emîsyon bi rengek berbiçav kêm bibe jî, "wê salên pêş de germahî zêde bibin."

Ev hemû rekor tevî kêmbûna ewlehiya xwarinê û koçberiya girseyî, encamên sosyo-aborî yên dramatîk wê derxe holê.

Antonio Guterres di peyama dîtbarî de got, "Îsal, me dît ku civakên li çaraliyê cîhanê ketine ber agir, lehî û germahiya zêde."

Sekreterê Giştî yê Neteweyên Yekbûyî Guterres bang li serokan kir ku sotemeniyên fosîl û kapasîteya enerjiya dikare bê nûkirin sê qat zêde bikin.