Di 50 salên dawî de ji sedî 70 nexweşiyên nû yên li ser rûyê erdê peyda dibin, ji bo qadên nû yên jiyanê bên berfirehkirin, di encama temasa zindiyên ku qet li wê jîngehê neyî derketine. SARA, şewba çûkan, Ebola û HIV çendek ji van e.

Li gorî lêkolînên demê dawî, eger ku dewlet projeyên ji bo parastina xwezayê zêdetir bikin, wê di nava 10 salên pêşiya me de, ji bo pêşîgirtina şewban bûdceya ji bo wê bê veqetandin wê bigihêje 26 milyar dolar. Mezaxtina fînasal a bûye sedema Covît-19’an tenê ji sedî 2 ye.

Di nava tevdîrên bên girtin de, parastina xweza, di jiyana xwezayî ya hov de rawestandina bazirganiya bi xeter, lawirên çewlikan ji enfaksiyonê baştir bên parastin, di bazarên jiyana xwezayî ya hovane de, cih di nava qadên ku lez nexweşî lê peyda dibe de ye.

Erkdarê Avhewaya Harvard û Navenda Tenduristiyê ya Kurewî ya Derdor Aaron Brensteîn, diyar kir ku Covît-19 ji xwezayê ji bo me guleyek ya hişyariyê ye û got: “Lê heta niha lîderên cîhanê ji bo ketina tevgerê pir dûr in.”

Bernsteîn anî ziman ku lîder li ser pirsgirêkê baş lêhûrbûn nekirine, ji bo çareseriya pirsgirêkê ji kokê, mezaxtina wê hê kêmtire.

Lê di warê kurewî de plana parastina derdor, di rêza tevdîtên li dijî şewba koronayê, di rêzên herî pêş de cih nagire. Hikûmet li ser çareseriyên aşî û dîsa tevdîrên xweparastinê ku mezaxtina wê zêdetir in disekine.