Nexşeya HES û Bendavan a Tirkiye û Kurdistanê hat weşandin

Komeleya Parastina Jiyana Xwezayî ya Mûnzûrê diyar kir, ku hikûmeta AKP'ê serî li qirkirina çandî û ekolojîk dide û polîtîkayên rê li ber pirsgirêka avê vedikin, dimeşîne. Komeleyê li gorî agahiyên DSÎ, nexşeya HES û Bendavan weşand.

Komeleya Parastina Jiyana Xwezayî ya Mûnzûrê diyar kir, ku hikûmeta AKP'ê serî li qirkirina çandî û ekolojîk dide û polîtîkayên rê li ber pirsgirêka avê vedikin, dimeşîne. Komeleyê li gorî agahiyên DSÎ, nexşeya HES û Bendavan weşand. Li gorî vê nexşeyê hejmara HES û Bendavên li Bakurê Kurdistanê temam bûne û plana çêkirina wan tê kirin 290 ye. Hejmara HES û Bendavên temam bûne, di rewşa înşaetê û projekirinê de ne jî 1487 e.

AV: ÇAVKANIYA BINGEHÎN A ŞER Û PÊŞEROJÊ

Komeleya Parastina Jiyana Xwezayî ya Mûnzûrê, ji daneyên Karên Avê yên Dewletê (DSÎ) sûd wergirt û li ser HES û Bendavan nexşeyek weşand.

Komeleyê ragihand ku av di roja îro de veguheriyeke pirsgirêkek global û hişyarî da ku li Tirkiye û gelemperiya cîhanê pirsgirêka avê wê bibe pirsgirêka bingehîn a pêşerojê û çavkaniya bingehîn a şer û pevçûnan.

Di daxuyaniyê de hat ragihandin ku bi projeyên HES û Bendavan re çavkaniyên ava paqij ên li Tirkiyeyê ji holê tên rakirin û hat gotin, "Xwegihandina van çavkaniyan tên astengkirin an jî ev çavkanî tên qirêjkirin. Ji ber madenkarî, santralên termîk û bermayînên pîşesaziyê, çavkaniyên me yên avê û çemên me diherimin, bi jehrî dibin û ev yek bandoreke neyînî li tenduristiya mirovan û jiyana xwezayî dike. Kontrolên heyî jî têrê nakin, bi kêr nayên. Tirkiye her roj bi projeyên xwe re çavkaniyên me yên avê û çemên me gemarî dike."

'MEZINTIRÎN POLÎTÎKAYA QIRKIRINÊ DI DEMA AKP'Ê DE RÛ DA'

Di daxuyaniya komeleyê de hat destnîşankirin ku mezintirîn polîtîkaya qirkirinê ya li hemberî çeman di 15 salên dema hikûmeta AKP'ê de derketiye asta herî bilind û hat gotin, "Ji roja ku Serokwezîrê demê Erdogan got, 'Av diherike Tirk lê temaşe dike, em ê êdî lê temaşe nekin' û vir ve, li ser çemên me bi hezaran projeyên HES û Bendavan hatin meşandin, polîtîkayên talankirina cografya, hebûnên me yên xwezayî, çandî û qadên me yên jiyanê, zêde bûn. Û mixabin di rewşa heyî de ji ber van polîtîkayên şaş û qirêj, hema bêjin hemû çemên me yên diherikîn, sekinînin. Saziyên weke DSÎ, Wezareta Hawirdor û Bajarvaniyê yên Tirkiyeyê, veguherîn dijminê herî mezin ên xwezaya me."

HEJMARA HES Û BENDAVAN: 1487

Komeleya Parastina Jiyana Xwezayî ya Mûnzûrê bersiva serlêdana xwe ya li Midûriyeta Giştî ya DSÎ parve kir û ev agahî da: "Hejmara giştî ya HES û Bendavên temam bûne, hînê tê çêkirin û di asta projeyê de ne 1487 e. Li gorî daneyên 31'ê Kanûna 2014'an, hejmara HES û Bendavên li gelemperiya Tirkiyeyê temam bûne û enerjî hilberandine 503 ye. Ji van projeyan 65 jê DSÎ, 438 jî ji aliyê sektora taybet û şirîkan ve hatine çêkirin û tên xebitandin. Hejmara projeyên HES û Bendavan ên tên çêkirin 4 jê DSÎ, 139 jê sektora taybet bi giştî 143 ye. Hejmara HES û Bendavên di asta projeyê de ye û tê payîn ku di dema pêş de werin çêkirin 841 e. Ji van 82 yên DSÎ, 759 jî yên sektora taybet in."

PROJEYÊN BENDAVÊ HERÎ ZÊDE LI DERYA REŞ IN


BAJAR        HEJMARA PROJEYÊN            HEJMARA PROJEYÊN  YÊN DI ASTA  HEJMARA GIŞTÎ

                   HATINE TEMAMKIRIN              DI ASTA FÎZÎBÎLÎTE       ÎNŞAETÊ          YA

                                                                    SKHA Û LÎSANSÊ           DE NE            PROJEYAN

                                                                    DE NE

 

Trabzon           35                                            49                                9                      93

Artvîn               16                                            58                                10                    84

Gîresûn            26                                            31                                11                    68

Erzîrom           21                                            35                                7                      63

Mereş              33                                            16                                5                      54

Antalya            19                                            27                                8                      54

Edene              22                                            21                                3                      46

Rîze                 14                                            25                                3                      42

 

Hejmara HES û Bendavên li Bakurê Kurdistanê temam bûne, di rewşa înşaetê yan jî projeyê de ne::

 

BAJAR        HEJMARA PROJEYÊN            HEJMARA PROJEYÊN  YÊN DI ASTA  HEJMARA GIŞTÎ

                  HATINE TEMAMKIRIN              DI ASTA FÎZÎBÎLÎTE       ÎNŞAETÊ          YA

                                                                   SKHA Û LÎSANSÊ           DE NE            PROJEYAN

                                                                   DE NE

 

Elezîz             8                                              6                                  2                      16

Meletî           9                                              12                                6                      27

Dêrsim          5                                              4                                  0                      9

Çewlik           5                                              13                                4                      19

Wan              6                                              21                                2                      29

Mûş               2                                              5                                  2                      11

Bedlîs            2                                              14                                2                      18

Colemêrg      3                                              17                                0                      20

Amed             6                                              5                                  0                      11

Mêrdîn           1                                             0                                  0                      1

Sêrt                4                                              5                                  4                      13

Şirnex            1                                              12                                0                      13

Êlih                2                                              7                                  0                      9

Erzîngan       13                                            11                                5                      29

Agirî                0                                              3                                  0                      3

Qers               10                                            10                                0                      21

Erdexan          2                                              5                                  3                      10

Îdir                   1                                              1                                  1                      3

Semsûr           12                                            10                                3                      25

Riha                 2                                              1                                  0                      3