Parlamentera berê ya Iraqê û endama Platforma Yekîtiya Jinan Rêzan Şêx Dilêrê di hevpeyvîneke taybet de têkildarî Roja Cîhanî ya Têkoşîna li dijî Tundiya li hemberî Jinan, rewşa niha ya jinan û tundiya ku li dijî jinan tê kirin ji ANF’yê re axivî.

Têkildarî rewşa jinan li Iraqê û tundiya ku li hemberî wan tê kirin, çalakvana warê jinan Rêzan Şêx Dilêrê wiha got: “Pirsgirêka me ne tunebûna qanûnan e, pirsgirêka me cîbicînekirina qanûnan e. Dema ku jinek tê kuştin, kujer bi lez radestî dadgehê nayên kirin. Her wiha zihniyeta mêrsalar li ser civakê serdest e, bi awayekî ku mêr jinan wek namûsa xwe dibînin. Ji ber zihniyeta mêrsalar mêran maf daye xwe ku kengî bixwazin hemû desthilatên xwe li dijî jin, keç û zarokên xwe bi kar bînin, ev jî bûye sedem ku rêjeya kuştina jinan zêde bibe.”

'JIN WEK BERÊ TUNDIYÊ QEBÛL NAKIN'

Rêzan Şêx Dilêrê her wiha ev tişt anîn ziman: “Li gorî berê guhertin di jiyana jinan de çêbûye, niha bo nimûne jin wek berê wê tundiya ku li hemberî wan tê kirin, qebûl nakin û wisa dizanin ku qanûn piştgiriya wan dikin, lê hemû ew qanûnên heyî nebûne piştgiriyeke baş ji bo jinan.”

'TAWANBARÊN KUŞTINA JINAN JI ALIYÊ PARTIYAN VE TÊNE VEŞARTIN'

Rêzan Şêx Dilêrê amaje bi xerabiya rola partiyên başûrê Kurdistanê kir di veşartina kujerên jinan de û got: “Erka her kesî ye ku takekesên civakê hişyar bike ku jin ne milkê tu kesî ne û xwedî raman û baweriyên xwe ne. Ev siyaseta ku partiyên niha yên başûrê Kurdistanê dimeşînin, bûye sedema belavbûna zêdetir a zihniyeta mêrsalar, bûye sedem ku tawanbarên kuştina jinan li cem partiyan xwe veşêrin.”

'PARTIYÊN ÎSLAMÎ BÛNE ASTENG LI PÊŞIYA DERKETINA QANÛNÊN PARASTINA JINAN'

Rêzan Şêx Dilêrê her wiha got: “Li Herêma Kurdistanê qanûna rêgirtina li tundiya malbatî heye, lê li derveyî Herêma Kurdistanê, ango li navçeyên din ên di bin desthilata hikûmeta Iraqê de qanûna tundiya malbatî tune ye. Li parlamentoya Iraqê jî me gelek hewl da ku em ji bo rêgirtina li tundiya li dijî jinan û tundiya malbatî qanûnekê derxin, lê zihniyeta mêrsalar û partiyên Îslamî yên parlamentoya Iraqê bûn asteng li pêşiya derketina qanûna parastina jinan û tundiya malbatî.”

Rêzan Şêx Dilêrê di berdewamiya axaftina xwe de ragihand: “Ji bo rêgirtina li tundiya li dijî jinan, pêwîst e em bi rêya perwerde, xwendin û zanîngehan hişyarkirina civakê bidin destpêkirin. Her wiha divê zihniyeta partiyan bê guhertin, ji ber ku zihniyeta mêrsalar li ser partiyan serdest e, her wiha partiyên Îslamî jî ku zihniyeta Îslama siyasî li ser wan serdest e, bûne asteng li pêşiya parastina jinan bi rêya qanûnan.”

'PÊWÎST E JIN ÊN PARLAMENTER ERKA XWE BI CIH BÎNIN'

Rêzan Şêx Dilêrê di dawiya axaftina xwe de peyamek ji jinan re şand û got: “Hêvîdar im rojek ji rojan jin bikarin bi zihniyeteke jinane û dûr ji serdestiya zihniyeta mêrsalar bifikirin, em behsa jineolojiyê dikin. Dema ku jin dibin parlamenter, pêwîst e wek jinekê erka xwe li parlamentoyê bi cih bînin û ji bo mafê jinan û mafê mirovan bixebitin.”