Gerîla statuya Başûr rizgar kir
Di berxwedana dîrokî ya 3 rojan a Mexmûrê de Hewlêr û cihên li pişt wê ku dihat gotin nîvê wê vala bûne, ji destê DAÎŞ’ê rizgar kirin.
Di berxwedana dîrokî ya 3 rojan a Mexmûrê de Hewlêr û cihên li pişt wê ku dihat gotin nîvê wê vala bûne, ji destê DAÎŞ’ê rizgar kirin.
Sala 2014’an di esasê xwe de destpêka planên qirkirinê yên dewleta Tirk a dagirker a li dijî Tevgera Azadiya Kurd û gelê Kurd, bi navê plana hilweşandinê bû. Hikûmeta AKP'ê ya faşîst û qirker ku tu carî ji rijandina xwîna Kurdan paşve gav neavêt, di sala 2014'an de bi giranî bi rêya DAÎŞ'ê xwest vê polîtîka û konsepta îmhayê ya qirker, înkar, mêtinger û îmhayê pêk bîne. Gelek hêzan bêyî ku berxwedanek li dijî çeteyên DAÎŞ’ê nîşan bidin paşve vekişiyan. Ji bo çeteyên DAÎŞ’ê û alîgirên wan ên di paşerojê de bû firsendeke zêrîn. Lê Tevgera Azadiya Kurd li ser navê hemû mirovahiyê li gorî pêşbîniyên Rêber APO û li ser vê bingehê talîmat û perspektîfan li dijî çeteyên DAÎŞ’ê têkoşînek dîrokî meşand. Bi têkbirina DAÎŞ'ê ya li Şengal, Mexmûr, Kerkûk û Kobanê re cara yekem siyaseta qirkirinê derbeyek mezin xwar. Bi destwerdana yekem a ku ji aliyê komek hêzên gerîla ve, bi taybetî li Mexmûr û Şengalê hat kirin, karesateke mezin a mirovahiyê û qirkirineke mezin a li ser gelê Kurd hate astengkirin. Her wiha tevahiya gelê Kurd berdêlên mezin da û li dijî çeteyên DAÎŞ’ê û hemû komên selefî dest bi berxwedaneke bêhempa kir. Hemû cîhan deyndarê gelê Kurd e ku di pêşengiya Gerîlaya Azadiya Kurdistanê de bi fedakirina bi hezaran şehîdan, nehiştin DAÎŞ li Rojhilata Navîn bibe împaratorî. Di rewşeke wiha giran de hêzên HPG û YJA Starê bi pratîka şer a fedaî ya ku di şerê li dijî çeteyên DAÎŞ’ê û yên mîna wê meşandin de bû pêşengê ruh û cesaretê ji her kesî re û heta îro ji bicihanîna vê wezîfeyê paşve gav neavêtiye. Ev têkoşîn û bedelên vê têkoşînê rastiyeke dîrokî ye. Îhmalkirina vê dê bibe xeletiyek mezin.
Fermandariya Biryargeha Navendî ya Parastina Gel di daxuyaniya xwe ya dawî de ragihand ku hêzên gerîla yên di sala 2014’an de li dijî çeteyên DAÎŞ’ê dest bi parastina Wargeha Penaberan a Mexmûrê kirin, erka xwe bi awayekî baş bi cih anîn û li ser vê bingehê vekişiyan herêmên xwe. Divê di wê serdemê de çi qewimî û pêvajoya ku paşê pêş ket çi bû rast bixwînin.
Weke ku tê zanîn Wargeha Şehîd Rustem Cûdî bi nasnavê din Wargeha Mexmûrê, mînaka herî mezin a têkbirina polîtîkayên koçberkirin û îmhayê yên dewleta Tirk a dagirker ku 40 sal in li ser tevahiya gelê Kurd dimeşîne. Di encama şewitandina gundên wan de ji aliyê dewleta Tirk ve bi hezaran welatparêz di pêvajoyên dûr û dirêj re derbas bûn û berê xwe dan Başûrê Kurdistanê. Li vir jî 15 hezar Kurdên welatparêz ên ku li hemberî zextên PDK'ê yên bi qasî yên Tirkan dijwar bû berxwedaneke mezin nîşan dan û di sala 1998'an de piştî guhertina gelek herêman li Mexmûrê bi cih bûn. Tevî hemû zext û êrîşên sîstemê yên 30 salan helwesta xwe ya welatparêzî domandin. Di sala 2014’an de çeteyên DAÎŞ’ê her der veguherand deryaya xwînê, bi tirs û xofeke mezin hemû hêzên leşkerî yên herêmê neçar kirin ku paşde gav bavêjin. Bi rastî jî hêzên pêşmerge û artêşa Iraqê li gelek cihan ji şer reviyan. Di rewşeke wiha de çeteyên DAÎŞ'ê piştî ku PDK'ê ku bi salan hevkarê dewleta Tirk a dagirker û bû bingehê gelek êrîşên wê. Ji ber ku di 7’ê Tebaxê de tu tedbîr negirtin û çeteyên DAÎŞ’ê êrîşî Wargeha Şehîd Rûstam Cûdî kirin. Helbet ev êrîş wekî plan kiribûn pêk nehat. Ji ber ku her çend çeteyên DAÎŞ'ê di çarçoveya peymanekê de êrîşî kampê kirin jî, bala wan li herêmên din ên Başûrê Kurdistanê, ango herêmên di bin kontrola PDK'ê de bû. Dema rewş wisa bû hesabê wan li hev derneket û mîna li ser agirbin tevgeriyan. Piştî ku Gwêr ê 70 kîlometre dûrî Hewlêrê ye, kete destê DAÎŞ’ê, hinek hêzên pêşmerge yên herêmê bo demeke kurt bersiva wan dan, lê vekişiyan. Mirovên wan ji tirsa dest bi revê kirin.
Dema ku DAÎŞ li herêmê bê bersiv bi azadî pêş ve çû, gelê Hewlerê ket panîkê û nizanîbû çi bike. Kesên ku depoya wesayitên xwe tije kirin, ber bi cihên wekî Şaklava, Barzan û Selahaddîn ên ku ewletir dest bi revê kirin. Ji ber qeraxa zêde, şîrketên GSM nekarîn xizmetê bidin û telefon hatin girtin. Dema ku nerehetî digihêje lûtkeyê, daxuyaniyên desthilatdarên Başûrê Kurdistanê li pey hev dihatin. Bêguman wan beriya her kesî dest bi revê kirin. Bi rastî jî wê demê Mesûd Barzanî nameyek ji Tevgera Azadiya Kurd re şand û ji hêzên gerîla alîkarî xwest.
Lê Nêçîrvan Barzanî ku wê demê Serokwezîrê Başûrê Kurdistanê bû, di daxuyaniya xwe de li şûna ku lêborîna çima şer nekiriye û gel di destê DAÎŞ’ê de hiştiye bixwaze, gel vedixwîne aramiyê.
Barzanî daxwaz ji xelkê kir ku netirsin û wiha got: "Ey gelê hêja û berxwedêrê Kurdistanê! Ez we piştrast dikim ku hêzên me yên pêşmerge li Şingalê bi pêş ve diçin. Li eniyên Cela û Mexmûrê jî çekdarên DAIÎŞ’ê têk birin. Divê gelê Kurdistanê bawer bike ku dijmin bi ser nakevin. Ez gelê me bi vê yekê piştrast dikim." Nayê zanîn ka wî bi xwe ji van gotinan bawer kir an na, lê teqez bû ku ew derew bangek bû ku dê dev jê berde. Weke ku ne ew bûn gelê li Şengal, Kerkûk û derdora Mexmûrê ji qedera wan, ango mirinê re hiltibûn. Ger dîmen tunebûna nebûna, belkî hin kes jê bawer bikirana. Barzanî got: “Daxwaz me ji gelê Kurdistanê ew e ku bi tu awayî netirsin, bila gelê me di nav aramiyê de li cihên xwe bimînin, bila jiyana xwe ya asayî berdewam bikin û li ser karên xwe bin.” Dema ku gel ji tirsa nizanibû çi bike, dîsa jî hewl dida ku kesan bikar bîne.
Çawa ku Gerîlayên Azadiya Kurdistanê ku li çar parçeyên Kurdistanê gelê Kurd diparêzin, di bin her şert û mercî de li ser hesabê fedakirina canê xwe bi biryardariyeke mezin têkoşîna azadiyê dimeşînin, hêzên gerîla ji bo rizgariya xelkê Mexmûrê bûne yekemîn.
Li Wargeha Mexmûrê komeke gerîla ya ji 7 kesan pêk dihat di bin fermandariya Şehîd Têkoşer Şemzînan de çûn alîkariya gelê Kurd. Tişta ku hêza artêşê ya 70 hezarî nikarîbû bike, 7 gerîlayan kirin û ciwanên li kampê bi rêxistin kirin, tora xweparastinê ava kirin û dest bi pêngava berxwedanê kirin. Hêzên gerîla bi ewlekariya gel re li dijî çeteyên DAîŞ’ê şer kirin û li dijî çeteyan derketin. Çîrokên Çil û Heftan ên ku di dîrokê de bûne mijara efsaneyan, li wir qewimî. Têkoşîna rastî ya 12 siwarên di bin fermandariya şehîd Dilşêr Herekol de ku li Şengalê bi hawara gelê Êzidî ve meşiyan û têkoşîna Şehîd Têkoşer Şemzînan û 7 siwarên di bin fermandariya wî de ku bi bedelên giran Mexmûr parastin.
Di berxwedana dîrokî ya 3 rojan a Mexmûrê de Hewlêr û cihên li pişt wê ku dihat gotin nivê wê vale bûne, ji destê DAÎŞ'ê rizgar kirin. Tişta ku artêş û hêzên pêşmerge yên ji deh hezaran pêk dihat nekarîn bikin, tenê çend gerîlayan karîbûn pêk bînin û bawerîyek mezin di gel de çêkir. Piştî 3 rojan li dijî çeteyên DAÎŞ’ê yên ku ji Mexmûrê paşve vekişiyan, paqijî dest pê kir. Piştî roja 5’an Mexmûr û derdora wê ji çeteyên DAÎŞ’ê hatin paqijkirin.
PDK ya ku di her firsendê de xwe ji dijminatiya Tevgera Azadiya Kurd dûr naxe, wê rojê gerîla pîroz kir. Ji ber ku haya wan jê hebû ku ger hêzên gerîla nebûna, ewlehiya canê wan jî tunebû. Bi saya têkoşîna gerîlayan hêzên PDK’ê wêrekiya şerê li dijî DAÎŞ’ê nîşan dan. Li Şengalê 17 hezar pêşmerge hebûn, lê bêyî ku guleyekê jî biteqînin vekişiyan. Duyemîn hêza herî mezin a artêşa Iraqê li Mûsilê bû, lê piştî çend saetan Mûsil bi temamî kete destê çeteyên DAÎŞ’ê. PDK û malbata Barzanî ku hêzên xwe şandin Kobanê, ji Bakurê Kurdistanê derbas bûn û bi erêkirina dewleta Tirk bi fermî derbasî Rojava bûn. Yên ku gerîlayên li hemberî belaya DAÎŞ'ê jiyana xwe ji dest dane hembêz kirin, yên ku piştî têkbirina DAÎŞ'ê û ji holê rakirina dijminatiya herî mezin nîşan dan. Di şerê li dijî DAÎŞ’ê de gelê Kurd û hêzên gerîla bi deh hezaran şehîd dane. Lê li hemberî vê jî di qirkirina Kurdan de piştgirî dan dewleta Tirk a dagirker. Di rastiyê de Têkoşîna Azadiya Kurd maskeya hemû hêzên navneteweyî ji holê rakir. Ji ber vê yekê rejîma faşîst a AKP-MHP’ê ku ji sala 2015’an û vir ve di çarçoveya plana hilweşandinê de li dijî gelê Kurd operasyoneke berfireh a qirkirinê dimeşîne, bi êrîşan re têk çû. Her ku ew têk diçû, ew bêtir dibû. Lê nekarî û niha jî nikare li hemberî têkoşîna gerîla bi ser bikeve.
Di encamê de dema mijar têkoşîna gel a ji bo azadî û hebûnê be, ne hejmarî, îradeya ku hatiye nîşandan wan ber bi serkeftinê ve dibe. Gerîlayên HPG û YJA Starê ev yek ji hemû cîhanê re îspat kirin. Ji sala 2014’an û vir ve hêzên gerîla erka xwe ya parastina gelê Mexmûrê li gorî berpirsyariyên xwe heta îro didomînin. Di rewşeke wiha de hêzên gerîla li Mexmûrê, li Kobanê û Şengalê jî erka xwe bi cih anîn û erka xwe bi ser ketin. Li ser vê bingehê gerîla hêzên xwe ji vê herêmê vekişandin, gelekî girîng e û divê rast bê xwendin. Û divê baş bê zanîn ku di her şert û mercî de pêşengiya herî bingehîn a hêzên gerîla azadî û têkoşîna hebûna gelê Kurd e. Weke Tevgera Azadiyê ya Kurd diyar kir, gerîlayên azadiyê di her şert û mercî de li her derê û li ku derê êrîş li dijî gelê Kurd pêk were, wê li wir bin. Ji ber ku Gerîlayên Azadiya Kurdistanê temînata hebûna gelê Kurd e.