Bi rasthatina 25’ê Mijdarê Roja Têkoşîna li dijî Tundiya li ser Jinê ya Cîhanê, Tevgera Azadiya Jinên Êzidî (TAJÊ) kampanya bi dirûşmeya “Li dijî tundiya li ser jinê, Jin Jiyan Azadî” ji 5’ê Mijdarê heta 25’ê Mijdarê bi daxuyaniyekê ragihand.

Daxuyanî li navenda Şengalê li Sûka Kevn ji aliyê Berdevka TAJÊ Rîham Hico ve hate xwendin. Di daxuyaniya TAJÊ de hate diyar kirin ku bi wesîleya roja têkoşîna li hemberî tundiya li ser jinê, wekî jinên Êzidî zihniyeta ku tundiyê pêşdixîne red dikin. Jinên Êzidî diyar kirin ku li dijî tundiya li ser jinê ew ê têkoşîna xwe bilind bikin û bang li hemû jinên Iraqê kirin ku bi awayekî xurt tevlî vê kampanyayê bibin.

Di berfirehiya daxuyaniya TAJÊ de ev tişt hatin gotin:

Berî her tiştî em ji xaka pîroz Êzidxanê silav û heskirinên xwe ji hevrê û mîmarê felsefeya jin, jiyan, azadî Rêber Apo re dişînin. Em ê silavên ku we ji tevahî jinan re şandiye bi mezinkirina têkoşînê, bi xwe rêxistinkirin û ji bo azadiya we ya fîzîkî pêk werê bilindkirina berxwedanê têbikoş in.

Di destpêka dîroka mirovahiyê de li ser xaka mezopotamya, civakbûn bi cewhera jinê, jiyaneke li ser esasê wekhevî û azadî jiyan kir. Bi avabûna dewlet û zihniyeta desthilatdariyê re, ev 5 hezar sal in di kesayeta jin de jiyana azad û xweza tê tune kirin. Pergala kapîtalîst ji bo bîrdoziya netew dewlet û desthilatdariyê biparêze, di kesayeta jin de civak dîl girtiye. Li hemberî vê jin û civakan her tim li ber xwe da ne.

‘LI HER DERÊ ÊRÎŞÎ JINAN DIKIN’ 

Di sala 1960’an de Xuşkên Mîrabel, ji ber ku li dijî vê pergalê sekinîn, bi destê zihniyeta mêr-dewlet bi awayekî hovane hatin qetil kirin. Di sala 2014’an de em wekî jinên Êzidî yên ku bi nasname xwe, çanda jin-dayîk diparêzin rastî fermanekî mînaka wê çênebûye hatin. Bi hezaran jin û keçên me hatin revandin, firotin, bi qirkirina fîzîkî û her cure tundiyê re rû bi rû man. Li Efganîstanê jin ji ber rêjîma çete ya Talîbanê ji hemû mafê xwe yê jiyanê hatine qutkirin. Li Hindîstanê bi awayekî pergalî jin rastî destdirêjiyê tên. Li Îranê ji ber zext û tundiya li ser jin tê meşandin di sala 2022’yan de jina Kurd Jîna Emînî bi rêbazekî herî tund hat qetilkirin. Jinên li dijî qetilkirina Jîna Emînî serî hildan û têkoşîna azadiyê dimeşînin, îro cezayê darvekirinê li wan hatiye birîn. Bi heman zihniyetê, li Tirkiyê, Iraq, li welatê Rojhilata navîn û cîhanê di şerê cîhanê yê sêyemîn de li dijî jinan şerê qirkirinê tê meşandin. Rêber Apo bi felsefeya jin, jiyan, azadî bersiva şerê mezin yê li dijî jin dide. Em wek jinên Êzidî vê felsefeyê dikin bingeha azadiya xwe û civakê. 

‘LI DIJÎ TUNDIYÊ HER TIM JIN SERÎ HILDAN E’

Li cîhanê jin, di hemû qadên jiyanê de rastî bê mafiyê tên. Tundutûjiya fîzîkî û derûnî li ser jin, zarok û ciwanan di astekî bêtehemûliyê de ye. Di nava malê de, li kolanan, li dibistanê, di cihên kar de, di qada siyaset, perwerde û li her devera jiyanê jin rastî tundiyê tên. Êdî bi awayekî pergalî xwe kuştin, zewaca temen biçûk, pir-jinî, hevdû berdan û destdirêjî her ku diçe zêde dibe. Jin ne tenê bi awayekî fîzîkî rastî destdirêjiyê tên, di milê fikrî û ruhî de jî tên kole kirin. Di dîrokê de jinan li hemberî vê yekê têkoşîna azadiyê meşandine, jinên Iraqê jî li hemberî pergala desthilatdar ya mêr têkoşîn meşandiye. Jina têkoşer a bi navê Nezîha El dilêmî û bi dehan weke wê ji bo mafê xwe têkoşiyane. 

‘EM Ê TÊKOŞÎNA XWE DEWAM BIKIN’

Dewleta Iraqê her çiqas xwedî pergalekî konfederal be jî, lê di serî de jin, pêkhate û hemû civak di pergala heyî de ne xwedî tu mafekî demokratîk in. Qanûna ‘rewşa şexsî’ ku ev demeke li parlementoya Iraqê tê nîqaş kirin, dide nîşandan jin ne xwedî tu mafî ne. Armanca guhertina vê ew e zarokên keç ên 9 salî bên zewicandin. Ev qanûn rêbaza herî dijwar a tundiyê îfade dike. Di vê qanûnê de ne mafekî jin û ne jî parastina wê heye. Qanûn bi aqlê mêr-dewletê hatiye avakirin. Wê têkoşîna me li dijî vê qanûnê û hemû bêmafiyên li hemberî jinên Iraqê têne kirin berdewam bike. Pêwîste her jineke Iraqî jî, vê qanûnê li dijî xwe bibîne û li hemberî wê têkoşîn bimeşîne. 

‘DIVÊ TÊKOŞÎNA ME JINAN YEK BE’

Bi boneya roja têkoşîna li dijî tundiya li ser jinê, em wekî jinên Êzidî zihniyeta ku tundiyê pêşdixîne red dikin. Ji bo dawî li vê hişmendiyê were em ê têkoşîna xwe bilindtir bikin. Em bang li hemû jinan dikin ku xwe bi rêxistin bikin û parastina xwe ya cewherî pêş bixînin. Azadî bi rêxistinbûn û parastinê re pêkan e. Heta ku jin hêza xwe ya rêxistinî û hişmendiya parastina cewherî pêş nexîne wê dawî li şerê qirkirina li dijî jinan neyê anîn. Ji ber ku êşa jinan yek e, divê têkoşîna me jî yek be.

Li ser vî esasî bi rasthatina roja 25’ê Mijdarê, roja têkoşîna li dijî tundiya li ser jin, em wek jinên Êzidî kampaniya bi dirûşmeya ‘LI DIJÎ TUNDIYA LI SER JIN, JIN, JIYAN, AZADÎ’ ji 5’ê Mijdarê heta 25’ê Mijdarê radighînin. Em bang li tevahî jinên Iraqê dikin beşdarî vê kampaniyayê bibin. Em bi baweriya sedsala 21’emîn bi hêza têkoşîna hevbeş ya jinan û hevgirtina gelan, bi jiyana demokratîk û azad bibe sedsala şoreşa jin, têkoşîna azadiyê bilindtir bikin.”

Piştî daxuyaniyê plansaziya ku dê di çarçoveya 25’ê Mijdarê de li Şengalê pêk were hat parvekirin.

PLANSAZIYA ÇALAKIYÊN 25’Ê MIJDARÊ YÊN TAJÊ

*7-8’ê Mijdarê endamên meclîsê wê têkildarî tundiyê û hevjiyana azad broşur belav bikin,

*14’ê Mijdarê li navenda Şengal-Sinûnê wê pankart ji aliyê TAJÊ, jinên ciwan û şaredariyê ve bê daliqandin,

*15-16 û 17’ê Mijdarê wê li Şengal, Herêmên Ereban û Komelgeha Digûrê li ser girîngiya 25’ê Mijdarê semîner bên lidar xistin.

Çalakiyên Jinên Ciwan; 

*18’ê Mıjdarê jinên ciwan wê çalakiya meşê pêk bînin,

*19’ê Mijdarê li ser onlaynê civîna jinên ciwan,

*Wê di 20’ê mijdarê jinên ciwanên dahurandinên Rêber Apo temaşe bikin.

*21 hata 23’ê Mijdarê li ser girîngiya rojê wê perwerdeyek xweser ji bo mêr bên dayîn,

*Wê TAJÊ semînerekî bi boneya vê rojê ji bo hêza Asayîşa Êzîdxanê bide.

*Di navbera 21 û 24’ê Mijdarê de bi jinên Iraqî re li Mûsilê panelek li ser tundiya li hemberî jinan û her wiha rêyên çareseriyê were lidarxistin.

*Di 18’ê Mijdarê de li ser girîngiya rojê bi tevlibûna jin û mêran re paneleke giştî were lidar xistin.