Kesên ku li Ewropaya Ronesansê dihatin sûcdarkirin ku pîrebok in, gelo bi rastî jî kî bûn? Van sedsalên terorê, kîjan jin sansur kir, tine kir û tepisand? Pirtûka ji 232 rûpelî ya ku li Fransayê ji aliyê weşanxaneya Éditions Zones/La Découverte ve hate çapkirin, bi nêrîneke femînîst bersivê dide van pirsan. Mona Chollet destnîşan dike ku nêçira pîrebokan a ku di sedsalên 16 û 17'an de pêk hat, cîhana heyî afirand.
Chollet qala berxwedana pîrebokan kir: "Nêçira pîrebokan carna malbatek bi temamî ji holê rakir, hin pratîk û nêzîkatiyên 'nedihatin qebûlkirin' bi awayekî herî bê rehm tepisand û bi vî rengî tevkarî li afirandina cîhana heyî kir. Eger ev nehatibûya kirin, pêkan e ku civakên gelekî cuda niha hebûna. Ji aliyê tercîhan, rê û rêbazên mehkûmkirinê ve ji me re qala tiştan dike."
Chollet destnîşan dike ku nêçira pîrebokan ne qezayeke dîrokê ye, ne jî dînîtiya olperestên tund e û wiha dewam dike: "Wê demê cihê jinan ê li nava civakê gav bi gav mezin dibû. Tirsa ku ji ber vê yekê derket holê rê li ber şîdetê vekir."
Nivîskar ragihand, ji sedsala 15'an û pê ve reşkirina pîrebokan bandoreke mayinde li civakan kir û bi bîr xist, hîn jî jin di fîgurê pîrebokê de tên nîşandan.
Mona Chollet di pirtûka xwe de bi kurtasî dibêje, "Tê dîtin ku zayendîperestiya hemdem beşek ji kevneşopiya demdirêj a nêçira pîrebokan e. Jinên nezewicî, extiyar, bî û yên ku nedixwestin zarokan bînin dinyayê, di sedsalên 16 û 17'an de dibûn hedefa şîdetê. Niha jî jinên ku xwe ji rehên 'pîrektiyê' rizgar kirine, dibin mexdûrên pratîk û gotinên zayendîperest."
Chollet destnîşan kir ku "pîrebok" niha jî li her derê ne û wiha dewam kir: "Pîrebok ji aliyekî ve qurbana mayinde ya 'edaletê' ye. Ji aliyê din ve jî serhildêreke bi biryar û bidestneketî ye."
BICIRIFIN, PÎREBOK VEGERIYAN!
Mona Chollet ji hejmara Cotmehê ya kovara Le Monde Dîplomatîqûe re nivîsî û bi taybetî bal kişand ser rêbazên çalakiyan ên bi hezaran jinên ku li ber Serokê DYA'yê Donald Trûmp rabûn. Chollet got, "Bicirifin, vaye pîrebok vegeriyan." Kovarê jî işaret bi çalakiyên femînîst û anarşîstên li Fransayê yên li dijî qanûna kar kir û got, "Li Fransayê jî pîrebok balê dikişînin ser xwe."